عراق تحمل کنند.
طالب حیدری در گفتوگو با «قانون» با اشاره به شدت بارش گرد و خاک در ماههای خرداد و تیر امسال میگوید: براساس تحلیل نقشههای هواشناسی، بهار و تابستان امسال آسمان آبی کردستان همچنان ردای خاکستری برتن میکند و تنفس آغشته به خاک، گلوی شهروندان را میفشارد.
او میافزاید: پدیده نوظهور گرد و غبار عراقی به معضل جدی دولت و ملت تبدیل شده و از سال 1960 تا 2005 براساس ایستگاه هواشناسی فرودگاه سنندج میانگین روزهای همراه با غبار در مرکز استان 16 روز در سال ثبت و گزارش شده است. میانگین روزهای آغشته به گرد و غبار از سال 2005 تاکنون به 130 روز در سال در شهر سنندج افزایش یافته است که این پدیده خطرناک سلامت و امنیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان را تهدید جدی میکند.
حیدری این رخداد تلخ تاریخی در پروسه هواشناسی و حیات انسانها را غیرطبیعی و فاجعه بحرانآمیز توصیف و عنوان میکند: این جهش طوفان گرد و غبار ناشی از ظلم انسان به طبیعت و ارجحیت منافع اقتصادی برمنافع عمومی زیست بشر، برکره خاکی است.
مدیرکل هواشناسی منشأ اکثر طوفانهای خطرناک و بیماریزای گرد و غبار در ایران را خارجی میداند و یادآور میشود: پدیده گرد و غبار استانهای کشور با منشأ داخلی به جز خوزستان، دامنه مطلوب دارد و ماندگاری آن برسیمای آسمان مقطعی و زودگذر است.
او میگوید: نواحی مختلف کشور عراق و نوار مرزی عراق با کشورهای سوریه، اردن و عربستان کانون تولید و برخاستن طوفان گرد و خاک است و همچنین سدسازی کشور ترکیه بر رودخانههای دجله و فرات موجب این پدیده خسرانبار در زندگی شهروندان ایرانی شده است.حیدری ادامه میدهد: تاکنون تحقیق و پژوهش میدانی علمی و کارشناسی بر میزان جریانات مختلف دجله و فرات انجام نشده و گزارشها حاکی از آن است که در یک دهه گذشته زهکشی و مرطوب کردن خاک این منطقه به وسیله آب رودخانه های دجله با دبی 600 مترمکعب درثانیه و فرات با دبی 400متر معکب درثانیه انجام میشود. کارکرد رودخانههای دجله و فرات در پتانسیل و حیات تالاب و برکههای نواحی عراق مهم است. با احداث سد آتاتورک با 49 میلیارد مترمکعب ذخیرهسازی، زندگی طبیعی و کارکرد زیست محیطی رودخانههای دجله و فرات نابود شده و آب این رودخانه به کاسه سد ترکها در ترکیه ریخت.
حیدری با اعتقاد براینکه دود توسعه سدسازی و تامین سرچشمههای منابع آبی ترکیه در چشم شهروندان ایرانی بهویژه کردهای استانهای مناطق کردنشین فرو میرود، میگوید: در فصل بهار با سیلابهای بهاری خاک کشور عراق مرطوب و حیات زنده در اکوسیستم باتلاقها و تالابهای منطقه جاری بود اما هماکنون شنزارهای مرگ بر عرش و فرش عراق پاشیده شده است.او میگوید: ادامه جنگهای داخلی ،جولان اشغالگران و تامین منافع اقتصادی و آبی کشور ترکیه را سه عامل ویرانی کشور عراق بهشمار میرود. دولت تدبیر و امید برای خشکاندن چشمههای جوشان آتشفشان گرد و غبار در این کشور جنگزده باید چاره اندیشی کند. بافت و پایداری خاک این کشور با تردد هزاران خودروی زرهی کشورهای اشغالگر دچار فرسایش و ناپایداری شده و گرد و خاک آن با وزش کم سرعت بادهای فصلی از زمین برمیخیزد.
حیدری درباره کاربرد واژه ریزگردهای عربی در رسانه های جمعی میگوید: این واژه با مبانی نظری و علمی علم هواشناسی همخوانی ندارد و امیدواریم که رسانهها واژه طوفان گرد و غبار را جایگزین ریزگردهای عربی کنند.
انسان، حیوان و گیاهان همگی در معرض تهدید گرد و غبار
همچنین مدیرکل حفاظت محیط زیست کردستان نیز از آلودگی هوا در فصول بهار و تابستان امسال با ابراز گلایهمندی میگوید: استمرار این پدیده نوظهور افزون بر حیات انسانی، زندگی گونههای گیاهی و جانوری را نیز در معرض تهدید جدی قرار داده است.
عبدالوحید ریاضیفر ادامه میدهد: بهصورت آنلاین وضعیت آلودگی هوا در شهرهای سنندج وسقز پایش میشود. از مجموع 10 شهرستان استان تنها این دو شهر پرجمعیت کردستان مجهز به دستگاههای سنجش آلودگی هواست.
او میگوید: تامین اعتبارات برای خرید دستگاههای سنجش آلودگی در شهرهای بانه و مریوان در آینده نزدیک انجام میشود. میزان آلودگی در مناطق غرب استان بهویژه شهرهای سقز، بانه و مریوان بیشتر از دیگر مناطق استان است. اگر در فرآیند سنجش هوا، شاخص آلودگی از مقیاس صفر تا50(پی اس آی) تجاوز نکند هوا سالم ،51 تا100 دارای آلودگی کم، 151 تا200 ناسالم و200 تا300 (پی اس آی) ناسالم برآورد میشود.
به گفته وی از مجموع 31 روزماه فروردین امسال، شهروندان کردستان 20 روز هوای سالم، 2 روز ناسالم و 8 روز هوای با معیار آلودگی کم را تنفس کردهاند.