مقابل نیز گردید. هر چند سیاست های خشن ترکها توجیه گر اقدامات تروریستی در قالب پ.ک.ک نیست اما امروز آنچه در عمل رخ داده است، ملاک تحلیل قرار می گیرد.
ولی مسئله مهم این است که جمعیت ترک در ترکیه نیز کاملا یکدست نیست. ترکهای ترکیه به ویژه در کلانشهرهای غربی این کشور از تبارهای مختلفی اند که لزوما با هویت ملی حداکثری که از سوی ملیت گرایان تبلیغ می شود ارتباط برقرار نمی کنند. بخشی از این جمعیت بازمانده مهاجران دوران امپراطوری مانند کرواتها، صربها، مجارها، ارمنی ها، یونانی ها، آلبانیایی ها و یا مهاجران قفقازی مانند چرکس ها و… اند. این گروه منافع مستقیم زیادی در تقویت این گفتمان حداکثری ندارند. بنابراین از آزادی عمل بیشتر برای همه اقلیتها به ویژه کردها دفاع می کنند.
از سوی دیگر سیاست های غلط حزب عدالت و توسعه در چند سال گذشته که به موجب آن سعی شد تروریسم پ.ک.ک را به رسمیت شناخته و مستقیما با رهبر جنایت پیشه آن بر سر یک میز قرار بگیرد، موجب گشایش عرصه نه برای قومیت کُرد بلکه برای تروریست هایی شد که در حال استثمار مسئله کرد در ترکیه می باشند. از دیگر سو جاه طلبی های اردوغان موجب زدوده شدن بخش قابل توجهی از عناصر هویتی ترک گردید که در هشت دهه گذشته توسط دوایر دولتی «ایجاد» شده بود و تا حدود زیادی در جامعه ترکیه موثر بود. حتی در یک دوره به ویژه در 2013 به نظر می رسید که ترکیه قصد مدل سازی از سیاست های نوین خود در منطقه را دارد و حتی علاقه صدور آن به ایران از نظرها پنهان ماند. تلاش هایی که به صورت غیر رسمی و در سفرهای تحقیقاتی در قالب نظر سنجی و پیمایش میدانی برخی پژوهشگران ترک انجام می شده قابل مشاهده بود.
اما قمار مستمر ترکیه در سوریه و استفاده از کارت داعش سرنوشت موضوع را تغییر داد. اولین ضربه مهلک به روند مذاکرات آشتی با کردها در مورد کوبانی وارد شد و دومین ضربه در انتخابات 7 ژوئن و سپس تصمیم ترکیه برای بمباران مواضع داعش در شمال سوریه و عراق در هفته های اخیر.
این تصمیم به سود ایران تلقی می شود. ترکیه با این اقدام یکبار دیگر به سیاست های اصولی و همکاری منطقه ای برای مقابله با تروریسم بازگشته است. از سوی دیگر رویارویی بارزانی- پ.ک.ک موجب عدم انسجام نیروهای مخرب قومی خواهد شد. اما اقدامات بر علیه پ.ک.ک در سوریه نباید به گونه ای باشد که با ناتوان سازی کامل حزب اتحاد دموکراتیک به سود داعش تمام شود. کردها در سوریه و عراق به منزله سدی ژئوپلتیک برای ایران هستند که مقابل پیش روی های داعش را خواهند گرفت بنابراین هر گونه تضعیف معنی دار نیروهایی از این دست باعث داعش و گسترش بعثیسم خواهد شد.
***
در هفته گذشته چندین حمله به خودروهای ایرانی در نواحی مرز ترکیه- ایران گزارش شده است که برخی از آنها منجر به فوت از هم میهنان گردیده. ترکیه 12 استان کردنشین در مناطق جنوبشرق و شرق دارد که به همراه برخی دیگر از شهرهای مرکزی به 15 استان افزایش پیدا می کند. علاوه بر افزایش تنش در کلانشهرها، هم اکنون نزدیک به 10 استان ترکیه با بحران تروریسم قومی روبرو شده است. بحرانی که زمینه های پیدایش آن در سالهای 2012 -2014 توسط خود عدالت و توسعه گسترانده شده است. پ.ک.ک در سال 2013-2014 اقدام به تاسیس قبرستان در نواحی مرز، باج گیری به نام مالیات به پ.ک.ک، تشکیل دادگاههای خلق به عنوان قوه قضاییه (!) تاسیس ایست بازرسی به صورت توقف اتومبیلها و بازرسی از مدارک که گاه به بازرسی اتومبیلهای نظامی (جهت تحقیر پلیس و ارتش ترکیه) نیز کشانده می شد اقدام کرد. آنکارا در تمام این سالها در قبال اقدام هایی از این دست سکوت پیشه کرد.
در نتیجه این سیاستها بود که ترکیه امروز از برقراری حاکمیت بر نواحی کردنشین ناتوان است. کارمندان پلیس و نیروهای مسلح حاضر در شهرهای کردنشین قادر نیستند خارج از ساعات اداری و به شکل غیر مسلح به عنوان شهروند در خیابان های بلاد کرنشین حرکت کنند. حتی در هفته های گذشته برخی از این نیروها در منازل خود کشته شده اند. دولت ترکیه اغلب از طریق نیروی هوایی قادر به مبارزه با پ.ک.ک است و نیروهای زمینی ژاندارمری و ارتش در این خصوص توفیق زیادی ندارند.
حملات مسلحانه به خودروهای ایرانی در وان، دوغو بایزید و … در حالیکه تامین جانی آنها بر عهده دولت ترکیه بود نشانگر ناتوانی این دولت از اعمال حاکمیت در قلمرو شرقی خود است. به عبارتی شاید بتوان گفت حاکمیت ترکیه در نواحی جنوبی و شرقی شکننده (Failed) است. این وضعیت اگر مدت زیادی ادامه پیدا کند ترکیه به دولت شکننده Failed State همچون عراق، اوکراین، نیجریه و سیرالئون تبدیل خواهد کرد که به سود ایران نیست.
ترکیه ملزم است از جان مسافران و گردشگران ایرانی دفاع نماید و مهم تر از آن نهادهای کنسولی ایران باید دقت و همت بیشتری در این خصوص به خرج دهند و در صورت لزوم شهروندان ایرانی را از سفر به ترکیه برحذر دارند.
یکی از اهداف خطرناک ترکیه در خصوص پ.ک.ک که در حقیقت سناریوی آرمانی برای ترکیه محسوب می شود، خلا سلاح این گروه در ترکیه و فعال سازی سایر شاخه های آن (که پژاک یکی از آنها است) می باشد. این سناریو مستقیما امنیت ملی ایران را نشان می رود و نیازمند هوشیاری بیشتر است.
باند پان ترکیست: از تجربه پ.ک.ک استفاده می کنیم
روزنامه رادیکال:پشت پرده دیدار رییس سازمان اطلاعات ترکیه با رهبر پ.ک.ک
روزنامه نگار کُرد و طرفدار اردوغان: پ.ک.ک و داعش تروریست نیستند+فیلم
