تابناک: ماه گذشته تعدادی از نمایندگان، فراکسیونی را با عضویت صد نماینده به رسمیت شناختند ؛ فراکسیونی با نام ترک زبانان که مدعی است گستره ای به پهنای شمال غرب تا جنوب و شمال شرق کشور را شامل می شود و بنای تشکیلش رسیدگی به مشکلات مناطق ترک نشین کشور در چارچوب قانون است.
به گزارش «تابناک» در این رابطه «مسعود پزشکیان» عضو هیئت رئیسه مجلس دهم و نماینده مردم تبریز گفت: این فراکسیون بر اساس چارچوب های قانونی فعالیت خواهد کرد. بحث فراکسیون برای قومیت نیست و هیچ ربطی به قومیت گرایی ندارد، بلکه نمایندگان مناطق ترک نشین در چارچوب آن کنار هم جمع شدند.
زهرا ساعی دیگر نماینده مردم تبریز در مجلس دهم و سخنگوی فراکسیون تازه تأسیس ترک زبانان نیز در رابطه با اهداف و اصول اصلی حاکم بر این تصمیم این صد نماینده اشاره کرد: با توجه به گستردگی مناطق ترک نشین در سراسر کشور و مدیریت راهبردی برای حل مشکلات در این مناطق این فراکسیون با حضور نمایندگان ترک زبان تشکیل شد که هدف آن استفاده از ظرفیت نمایندگان برای رفع مشکلات مناطق ترک نشین است.
اظهارات و ادعاهای برخی نمایندگان مجلس در تشکیل و پیگیری جدی فراکسیون ترک زبانان در حالی است که بسیاری از اساتید و کارشناسان مسائل قومی نسبت به این موضوع و آسیب های احتمالی آن انتقاداتی جدی و خطرناک مطرح می کنند.
در این رابطه دکتر «دکتر عطالله عبدی» به «تابناک» گفت: زمانی که شما از مفهوم قوم با معادل ethnic صحبت می کنید که عمدتاً در کشورهای آفریقایی، اروپایی و حتی بعضاً کشورهای اطراف ما مانند عراق و ترکیه مصداق دارد. این مهم ناظر بر وجود یک نوع شکاف تاریخی و هویتی بین گروه هاست که در امتداد آن این گروه ها مدام در حال جنگ و گریز و مجادله با یکدیگر بوده اند و اگر هم آن ها در قالب یک کشور ظاهر شده اند، بازهم ناظر بر وجود یک عامل خارجی مانند اراده و تصمیم نهادها و قدرت های بین المللی است.
وقتی شما به این واقعیت در ایران مراجعه می کنید از نظر تاریخی و فرهنگی به هیچ وجه نمی توانید از یک شکاف صحبت کنید بلکه شما از یک تنوعی برخوردار هستید که از درون تاریخ و جغرافیای ایرانی جوشیده است. به همین خاطر شما به جای مجادلات و تنش های برخاسته از شکاف هویتی و اجتماعی اقوام در خارج از ایران شاهد هم نوایی و هم گرایی اقوام ایرانی در پاسداشت ایران و ایجاد حکومت های فراگیر و سراسری ایرانی بدون مداخله دادان خاستگاه های قومی و جغرافیایی این اقوام هستید.
وی ادامه داد: آن چیزی که ما امروز تحت عنوان قوم گرایی از آن صحبت می کنیم برخاسته از دخالت قدرت های خارجی است که برای این امر دلایل ژئوپلیتیک و راهبردی روشنی وجود دارد و عمدتاً در قالب دسترسی به مناطق راهبردی از راه ایران، وجود منابع زیرزمینی به ویژه نفت، رقابت های منطقه ای و چالش های ایدئولوژیک قابل بررسی است.
نمونه بارز این دخالت ها را در دورۀ جنگ جهانی دوم می توان مشاهده کرد. اسناد باقی مانده از رویدادهای این دوره گویای آن است که با دستور مستقیم استالین در راستای پیشبرد اهداف راهبردی و ژئوپلیتیک شوروی سابق دستور تشکیل فرقه ی دموکرات آذربایجان و کردستان داده شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی اضافه کرد: در کنار دخالت های بیگانگان و تحرک های تجزیه طلبان، قدرت طلبی برخی نخبگان محلی، عامل دیگری در پرداختن به مسائل قومی در کشور است. آنها فکر می کنند با دامن زدن به مباحث محلی، منطقه ای و قومی می توانند قدرت چانه زنی خود را در دستیابی به مناصب بالاتر قدرت و حکومت با تکیه بر بسیج گروه های قومی افزایش دهند.
این استاد دانشگاه با اشاره به تشکیل فراکسیون ترک زبانان در مجلس تأکید کرد: در این رابطه مهم ترین سوالی که مطرح است اینکه آیا نمایندگانی که پیگیر ایجاد این فراکسیون بودند وظیفه و مأموریتشان یافتن و پیگیری مشکلات همۀ کسانی است که به لهجه های مختلف صحبت می کنند یا آن که آن ها بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی مسئول پیگیری و اصلاح امور کشور در حالت کلان کشور در نهاد مهم قانون گذاری است؟
هم چنین باید پرسید آیا مشکلات و دغدغه های کسی که در شهرهای تبریز، اردبیل، ارومیه ساکن است با دغدغه ها و نیازمندی های کسی که در فیروزآباد فارس یا قوچان ساکن است متفاوت یا خیر؟
شبهه دیگری که در این امر وجود دارد اینکه افرادی در خارج از مجلس مدعی کمک فکری و سوق دادن برخی از نمایندگان محترم به سمت تشکیل این فراکسیون هستند، دارای سوابق امنیتی و پیشینه قوم گرایانه هستند و به هیچ وجه صلاحیت اثرگذاری بر نمایندگان مجلس را ندارند.
این کارشناس مسائل قومی با انتقاد از اقدام برخی نمایندگان مجلس در تشکیل فراکسیون مذبور افزود: برخی معتقدند در راستای تئوری ابزارگرایی و استفاده ابزاری از جریان های قومی برای تأمین منافع و حس قدرت طلبی نخبگان عامل اصلی دامن زدن و بسیج توده های قومی است و در این اقدام نیز به نظر می رسد برخی از نماینگان مجلس به فکر سازماندهی و هدایت نیروهای مجلس در ورای جناح بندی های سیاسی و حتی تنوعات جغرافیایی برای دستیابی به مناصب بالاتر قدرت در مجلس و حتی انتخابات پیش روی ریاست جمهوری هستند.
با این توضیحات به نظر می رسد اعمال نفوذهای خارج از مجلس قدرت طلبی برخی از افراد و به حاشیه راندن منافع و امنیت ملی و تقلیل آن به سطح قبیله گرایی های نوین در پی تبدیل تنوع زبانی و مذهبی در کشور و شکاف های اجتماعی است و این به معنی خدشه دار نمودن همبستگی ملی و مهم تر از همه خیانتی به تاریخ باشکوه آذربایجان در صیانت و جان فشانی آن ها در راه استقلال عظمت و پایداری ایران است.
وی در باره راه های صحیح برخورد با مسائل قومی اضافه کرد: باتوجه اینکه از همین الان زمزمه هایی مبنی بر تشکیل فراکسیون های مشابه مطرح شده است، بدیهی ست در چنین فضایی آن چه که فراموش می شود منافع کلان ملی و جایگزینی آن با منافع محلی و قومی است و خروجی چنین امری ناامنی، توسعه نیافتگی و بسترسازی برای دخالت قدرت های بیگانه و رقباری ژئوپلیتیک در داخل کشور است.
این استاد آذری زبان دانشگاه خوارزمی تهران در پایان تأکید کرد: راه حل مشکلات کشور نه از مجرای قدرت طلبی شخصی جناح بازی و محلی گرایی بلکه توجه به منافع و همبستگی ملی و داشتن درک بینش تاریخی و ژئوپلیتیک از روند امنیت و توسعۀ ملی در ابعاد داخلی و خارجی آن است. ملت ایران باید به این باور برسند که حاکمان کشور در همۀ سطوح در پی توسعه، عدالت و امنیت ملی در تمام ابعاد آن هستند.
