توضخ: این گفتار، مقدمه ای بر کتاب «افسانه پان تورانیسم» نوشته زاره واند و ترجمه محمدرضا زرگر است که توسط انتشارات پروین در 1369 چاپ شده بود. کاوه بیات تاریخ پژوهش و مترجم در بخش مقدمه آن چند سند مهم را در این باره منتشر کرده است، که در این…

شرق: سیدحسن تقی‌زاده در سال 1257 خورشیدی در تبریز متولد شد. تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش پشت سر گذاشت و در نخستین فعالیت فرهنگی همراه چند نفر از نزدیکان خود کتابخانه‌ای در شهر تبریز افتتاح کرد و آنجا را به قرائتخانه و پاتوق روشنفکران زمان خود تبدیل کرد. گشایش این…

روابط پیچیده قاضی محمد و پیشه وری، به عنوان دو نیرویی که از سوی ارتش سرخ و دولت اتحاد شوروی در کنار هم قرار گرفته بودند کمتر مورد توجه پژوهشگران و حتی رسانه ها قرار گرفته است. پیشه وری و قاضی محمد، در ایالت آذربایجان دو حوزه قومی- مذهبی- عشیره…

در 1918 پس از فروپاشی سئیم (پارلمان جمهوری فدراتیو جنوب شرق قفقاز متشکل از تاتارها،ارمنستان، گرجستان) سه دولت مستعجل در جنوب قفقاز در خلاء ناشی از روسیه تزاری و تثبیت اقتدار بلشویک ها، ظاهر شدند. تاتارهای مسلمان شمال ارس، در ابتدا در تفلیس کشوری مستعجل تحت قیمومت عثمانی ها و…

خیابانی در جریان جنگ جهانی نخست با مقامات عثمانی در آذربایجان درگیری پیدا کرد او به عنوان یک رهبر شیعه میهن دوست هم با تسلط عثمانیانِ سنی بر آذربایجان مخالف بود و هم با دسیسه هایی که کمیته اتحاد و ترقی و مساواتی ها زیر نام پان تورانیسم در سر…

 همشهری| پس از توافق قوام و استالین در اسفند 1324، ارتش سرخ در بهار 1325 نیروهای خود را از شمال ایران خارج کرد. در نتیجه پشتوانه نظامی و سیاسی متجاسرین فرقه دموکرات کاملا تهی شد و زمینه برای عملیات نظامی جهت نجات آذربایجان آماده گشت. در 21 آذر 1325 ارتش ایران…

آنچه در ادامه ملاحظه خواهد شد گزارشی است از آخرین روزهای حکمروایی فرقه دموکرات آذربایجان به قلم لِستر ساتن کنسول ایالات متحده در تبریز؛ گزارش نسبتاً مفصل و کم‌وبیش روزبه‌روز از تحولات تبریز از اواخر آبان تا اواخر آذر ۱۳۲۵، همراه با تلاش‌هایی در تحلیل علل این فروپاشی (کاوه بیات)[1]…

هنگامی که نیروهای فرقه دموکرات، شهید سرگرد اسدالله ادیب امینی رئیس انتظامات عشایری را كه توقیف كرده بودند، مجبور کردند نامه‌ای نوشته و ضمن آن دستور تسلیم اسلحه و ترك مقاومت را بدهد، فرمانده گروهان ستوان صدوقی به این نوشته كه گویا جعلی بود، ترتیب اثر نداد، تا اینكه ستوان…

روزنامه سازندگی: برای حاکمان ترکیه «هدف» کاملاً مشخص است و استفاده از هر ابزاری برای تحقق این اهداف مجاز می‌باشد. حاکمان ترکیه خود را میراث‌داران امپراتوری عثمانی می‌پندارند و رویای احیای این امپراتوری منقرض شده را در سر می‌پرورند. اگر تاکنون تلاش‌های توسعه‌طلبانۀ ترکیه بیشتر در حوزه‌های سیاسی و فرهنگی…