حضور شاهنامه فردوسی در متون تاریخی فارسی در عهد سلاجقهٔ روم [در آناتولی]

حضور شاهنامه فردوسی در متون تاریخی فارسی در عهد سلاجقهٔ روم [در آناتولی]

مقدمه ترکان سلجوقی در سال 464ق به رهبری سلطان آلب‌ارسلان‌بن طغرل سلجوقی به سرزمین‌های روم شرقی حمله کردند و در نبرد موسوم به ملازگرد (منازکرت) توانستند رومیان را شکست دهند. این‌گونه بود که نفوذ ترکان سلجوقی به آسیای صغیر شروع و حکومت سلاجقة روم در آنجا تشکیل شد. هم‌زمان با…

مقام ارجمند شاهنامه در فرهنگ ایرانی (بخش ۴/۴)

مقام ارجمند شاهنامه در فرهنگ ایرانی (بخش ۴/۴)

منابع کهن که نظر مساعدی درباره محمود داشته‌اند، و می‌خواستند که دامن او را از گناه حق‌ناشناسی درباره حکیم طوس بشویند، تفتین درباریان را از موجبات خشم محمود شمرده‌اند. بدیهی است که بدگویان می‌بایست مسائلی را بهانه بدگویی قرار دهند تا به نتیجه برسند و بحث ما در چگونگی آن…

مقام ارجمند شاهنامه در فرهنگ ایرانی (بخش ۳/۴)

مقام ارجمند شاهنامه در فرهنگ ایرانی (بخش ۳/۴)

پس معما را چگونه باید حل کرد و گرد قدرنشناسی را از دامن محمود چگونه باید زدود؟ آخر محمود پادشاه بزرگی بود، حکومت مشروع از جانب خلافت بغداد داشت، فتوحات زیادی در هند کرده بود، بتخانه‌های هندوان را ویران کرده و لقب سلطان غازی یافته بود، از غنائم هند صلات…

مقام ارجمند شاهنامه در فرهنگ ایرانی (بخش ۲/۴)

مقام ارجمند شاهنامه در فرهنگ ایرانی (بخش ۲/۴)

دشمنی با شاهنامه تا خلافت بغداد برجای بود، شاهنامه‌ستیزی سیاست پابرجای خاندانهای فرمانگزار خلافت بود. در آن روزگار همان گونه که دهقانان و آزادگان و نژادگان ایرانی و عامه مثل فردوسی می‌اندیشیدند و شاهکار او آیینه اندیشه‌ها و دردها و آرزوهای آنان بود، حکام وقت و در درجه اول خلافت…

مقام ارجمند شاهنامه در فرهنگ ایرانی (بخش ۱/۴)

مقام ارجمند شاهنامه در فرهنگ ایرانی (بخش ۱/۴)

شاهنامه را بالاتر از شاهکار ادبی یک ملت، جزو شاهکارهای جهانی و بزرگترین حماسه عالم و از مواریث جاودانی بشری شمرده‌اند. و این را نه ما می‌گوییم، محققان و دانشمندان بزرگ خارجی که درباره شاهنامه تحقیق کرده‌اند، در مقایسه آن با شاهکارهای معروف جهانی به این نتیجه رسیده‌اند؛ و به‌…

فارسی، زبان ذوق و ادبیات

فارسی، زبان ذوق و ادبیات

پروفسورنعمت ییلدریم در سال ۱۹۶۳ در ارزروم به دنیا آمد. پس از اتمام تحصیلات دوره دبیرستان در ارزروم، وارد دانشکده ادبیات دانشگاه آتاتورک شد و به دریافت درجه لیسانس (۱۹۸۸) و فوق‌لیسانس زبان و ادبیات فارسی (۱۹۹۲) نائل آمد. در سال۲۰۰۶ پروفسور زبان و ادبیات فارسی شد. فعلا در دانشگاه…

نسبت شاهنامه فردوسی و عناصر هویت ملی

نسبت شاهنامه فردوسی و عناصر هویت ملی

سجاد آیدنلو جوان‌ترین شاهنامه‌پژوه کشور چهره‌ای شناخته شده در مجامع علمی ایران و خارج از کشور است. او در این گفت‌وگو با برشمردن عناصر هویت ملی، نسبت هریک را با شاهنامه فردوسی می‌سنجد و درنهایت به جایگاه آذربایجان در شاهنامه و جایگاه شاهنامه در آذربایجان می‌پردازد. این نویسنده پرکار ارومیه‌ای…

⁣شاهنامه و پاسداری از زبان فارسی

⁣شاهنامه و پاسداری از زبان فارسی

⁠شاهنامه چه از نگاه گنجینۀ واژگان و دستور زبان، چه از نگاه شیوایی بیان و چه از نگاه محتوای پرسویۀ آن، ستبرترین ستون زبان فارسی است. به‌ویژه نیاز بزرگی که پس از سرودن شاهنامه در گروه‌های گوناگون مردم از درباریان، مورّخان، سرایندگان، نویسندگان و هنرمندان تا برسد به توده‌های مردم…

زندگانی درخشان خادم فرهنگ ایرانی

زندگانی درخشان خادم فرهنگ ایرانی

اگر به اندازه بال پشه‌ای به پیشرفت فرهنگ سرزمینم کمک کرده باشم، عمرم بیهوده نبوده است ــ مجتبی مینوی مجتبی مینوی در سال ۱۲۸۲ در تهران زاده شد. پدرش مجتهد بود، ولی سرپرستی دادگستری‌هایی را به عهده داشت. سه ساله بود که با خانواده به عراق رفت و نُه ساله…

خردورزی و دین‌داری اساس هویت ایرانی در شاهنامه

خردورزی و دین‌داری اساس هویت ایرانی در شاهنامه

شاهنامۀ فردوسی مهمترین و برجسته ترین اثر ادبی بازمانده از دوره ای است که می توان آن را عصر باززایی فرهنگی ایرانیان دانست . دورۀ سامانیان، دوره‌ای است که در آن به احیا و تداوم فرهنگ و هویت ایرانی، بیشتر از گذشته، اندیشیده می شود و تلاش هایی در این…