و در دورهٔ سلطنت محمد بن ملکشاه (۴۹۲-۵۱۱) به پایان رسانید.
سیاست نامه را شهریار و گفتارهای ماکیاولی مقایسه کرده اند و به ویژه شباهت های بسیاری با گفتارها دارد زمانی که روایت یک داستان تاریخی به استخراج سیاست و تجربه سیاسی از آن می پردازد.
بخش های پایانی کتاب به روایت رخدادهای تاریخی عمده مانند مزدکیان و خرمدینان می پردازد. به این جهت این کتاب یکی از منابع مهم قدیمی در مطالعه و بررسی حوزه هایی از این دست که گاه حتی ماهیت آن به دلیل نبود منابع کافی در حاله ای از ابهام قرار دارد.
بابک خرمدین که قرارگاه فرماندهی خود را در آذربایجان و جنگل های ارسباران قرار داده بود، در دهه های گذشته با قرائتی ویژه از تاریخ تبدیل به یکی قهرمانان ملی و استقلال در جمهوری باکو شده است. این قرائت بابک و قیام وی را منحصر به جغرافیایی فرضی و کاملا ذهنی می پندارد. بر اساس منابع و کتاب های تاریخ جدید این جمهوری تازه استقلال یافته، خرمدینان جنشی بر علیه خلیفه در آذربایجان بودند که پس دستگیری بابک که آن هم با توطئه فارس ها و ارمنی ها بوده است، از بین رفته است.
اما بر اساس روایت خواجه نظام اولا جنبش خردمینان منحصر به آذربایجان نبوده و ابتدا از نواحی مرکزی ایران به ویژه اصفهان و پارس: «در سال 212 در ایام مامون خرمه دینان خروج کردند از ناحیت سپاهان و… باطنیان به ایشان پیوستند و فسادها کردند و به آذربایگان شدند و به بابک پیوستند» (ص: 313).
