اجاقی» برگزار گردید. به گزارش وب سایت خبری- تحلیلی آذری ها شعبات «تُرک اجاقی» در شهرهای سامسون و لوله بورقاز ترکیه از برخی عناصر ارتجاع قومی جهت سخنرانی در خصوص ایران و آذربایجان دعوت به عمل آورد.
وب سایت این نهاد تا کنون چکیده ای از سخنرانی ها و اظهارات مطروحه را بازتاب داده است. این نشست ها در 6 آبان و 24 مهر سال جاری برگزار شده و گروهی از اعضای گروه موسوم به گرگ های خاکستری نیز در آن شرکت کرده اند.
آنچه در این نشست بیش از همه جلب توجه می کرد، تاکید سخنرانان بر دو نکته مهم بود. مدیر شعبه سامسون (دکتر تونجر چاغلایان) در سخنرانی خود از احتمال تحقق طرح های خاورمیانه ای غرب و طرح ریزی مجدد مرزهای منطقه خبر داده و گفت:
« در صورت اجتناب ناپذیر بودن فروپاشی ایران، ترکیه باید توان و آمادگی استفاده از این فرصت را داشته باشد. به نظر او آذربایجان ایران می بایست برای چنین روزی مورد ظرفیت سازی و حمایت از جانب ترکیه قرار گیرد».
نکته دوم در اظهارات میهمانان ایرانی نهفته بود. به زعم آنها 30 میلیون ترک آذربایجانی در ایران طرفدار ترکیه بوده این کشور در بین ترکان ایران ارزش و جایگاه بالایی دارد.
رضا طالبی، پیمان بهاری، ارتوم دینج سه فعال سیاسی قوم گرایی بودند که در این نشست به سخنرانی پرداختند. رضا طالبی کارمند سابق وزارت دفاع و ستاد مشترک نیروی هوایی است که هم اکنون به اتهام فرار از ارتش و خیانت به کشور تحت تعقیب قرار دارد.
پیمان (ایلقار) بهاری نیز از اعضای سابق باند موسوم به «گاموح» (چهرگانی) است که تنها افتخار زندگی اش آویزان کردن پارچه رنگی و نماد این باند در یکی از گذرگاه های همدان محسوب می شود.
نکته جالب در خصوص میهمانان ایرانی این بود که با وجود اطلاع و آگاهی از وضعیت اسفبار عراق و سوریه و نقش داعش در ویرانش و تیره بختی مردم این مناطق نسبت به اظهارات مدیر شعبه سامسون ترک اجاقی سکوت کرده و دست کم متعرض این بخش از صحبت هایی وی نشدند. این افراد ساده لوح تصور می کنند که در صورتی وضعیت کشور به درجه از بحران برسد که به آستانه فروپاشی نزدیک شود، در بهترین حالت سرنوشت اکراین توام با نا امنی، کشتار، هرج و مرج و بی قانونی در انتظار کشور و به ویژه مردم آذربایجان است.
ترک اوجاقی (کانون ترک) نهادی پان ترکی است که در سال 1912 تاسیس شد. این مرکز در دهه 1930 با 30 هزار عضو و 260 شعبه مهم ترین نهاد مدنی ترکیه بود و امروزه با 77 شعبه به حیات خود ادامه می دهد.
پیشینه موضوع:
سخنرانی جنجالی روشنی بیک عضو ارشد تشکیلات مخصوصه (نخستین نهاد امنیتی در عثمانی) در ترک اجاقی استانبول زمینه ساز یک بحث رسانه ای گسترده در ایران شد. این سخنرانی در 1302 نخستین آشنایی مردم کشور با اهداف پان ترکیسم به شمار می رفت و نخستین مقاومت ها و مبارزات آذربایجانی ها با این تفکر ارتجاعی از همین دوره آغاز شد.
روشنی بیک که در ایام جنگ جهانی اول مدتی در ایران خدمت کرده بود، در این سخنرانی مدعی شد که کشور ایران دیگر وجود خارجی ندارد و موجودیتی منحط است که ترکان تنها ارگان زنده آن به شمار می روند. او گفته بود ترک های ایران بخشی بزرگ از این کشور را به ویژه در نوار شمالی را تشکیل می دهند و نقش مهمی در اتصال ترک های آناتولی به ترکان آسیای میانه بازی می کنند. وی معتقد بود:
«ایران هم به عاقبت عثمانی دچار خواهد شد و بدون شک در آن موقع ترک های آذربایجان ایران یک سلطنت ترک تاسیس خواهند نمود»
علی صادقی تبریزی از آذری های وطنخواه وقت در شماره 12 روزنامه میهن(1302) به نقد اظهارات روشنی بیک پرداخته و پاسخ مستدلی به روح مقاله و مدعیات وی ابراز داشته بود. هم چنین رشید یاسمی نویسنده و پژوهشگر کُرد در مقاله ای با عنوان هر چه هست ترک است در روزنامه شفق سرخ پاسخی به برتری جویی محافل پان ترکی عثمانی ابراز داشت.
بین سخنان روشنی بیک در 1302 و اظهارات تونجر چاغلایان در 1393 اشتراکاتی وجود دارد که به نظر می رسد یاد آور گرایش و آرزوی برخی محافل ضد ایرانی در 90 سال گذشته است.
تحلیلی آذری ها:
یکی از سنت ها و شیوه های اعمال فشار ترکیه به ایران در زمان تیرگی مناسبات استفاده ابزاری از ارتجاع قومی و مهره های آن بر علیه تمامیت ارضی ایران است. در این مقاطع ترکیه اجازه می دهد تا برخی از عناصر قوم گرا بیش از گذشته فعال شوند تا پیامی سر پوشیده به ایران داده باشد. ادعای محبوبیت ترکیه در بین 30 میلیون ترک ایران نیز در راستای جبران واقعیتی به نام مقبولیت سیاست های منطقه ای ایران در بین بسیاری از شهروندان ترکیه به ویژه علوی ها و شیعیان است. به نظر می رسد راه پیمایی عده ای از شهروندان ترکیه بر علیه اظهارات ضد ایرانی اردوغان به قدری بر سران این حزب گران آمده است که در صدد جبران این موضوع هستند.
از طرف دیگر هم زمان با تیرگی روابط دو کشور تکدی گری فعالان ورشکسته و آواره قوم گرا در ترکیه برای اخد وجه نقد از دولت و ارگان های این کشور به بهانه مبارزه با دشمن مشترک آغاز می شود. وب سایت آذری ها در یادداشت های ماه جاری خود استفاده از ظرفیت معطل مانده عوامل قومگرای ساکن ترکیه را پیش بینی کرده بود.
رویاپردازی مسئولان نهاد پوسیده ترک اجاقی (که دیگر تاثیر زیادی در ساحت فرهنگ و سیاست ترکیه ندارد) به این سوال پاسخ نمی دهد که چرا ترکیه از حمایت تاتارهای کریمه و ترکمن های عراق چشم پوشی کرد و دولت این کشور هم اکنون حاکمیت خود بر مناطق جنوبشرقی را به پ.ک.ک وا نهاده است.
