و «پیرامون تاریخ و زبان آذربایجان» در تبریز رونمایی شد.
این نشست علمی با حضور و سخنرانی دکتررحیم نیک بخت مدیر موسسه تاریخ و فرهنگ دیار کهن و دکتر علی اکبر صفی¬پور مدیر کل فرهنگ و ارشاد آذربایجان شرقی و مولفان کتابها برگزار شد.
کتاب «پرسش و پاسخ هایی درباره تاریخ، فرهنگ و زبان آذربایجان» نوشته «محمد رضا ربانی» نویسنده و دانشجوی دوره دکترای علوم سیاسی دانشگاه تهران(مدیر مسئول نشریه طرح نو) و کتاب«پیرامون تاریخ و زبان آذربایجان» نوشته «دکتر حیدر پیرعلیلو» استاد دانشگاه های تبریز دو کتابی بودند که در این مراسم از آن¬ها رونمایی شد.
دکتر علی اکبر صفی¬پور، مدیر کل فرهنگ و ارشاداسلامی آذربایجان شرقی در این مراسم با اشاره به وجود برخی جریانات در حوزه زبان و فرهنگ آذربایجان گفت: در حوزه زبان و فرهنگ آذربایجان با افراط و تفریط-های زیادی روبرو هستیم و در سال¬های گذشته برخی سخت¬گیری¬ها، بی توجهی ها و اقدامات نادرست مانع از انجام کارهای اساسی در این زمینه شده است.
وی ادامه داد: باید دراین حوزه برنامه¬ای مدون و جامع تهیه شود که هم رضایت عموم و خواص را جلب کند و هم راهکاری برای مردم و جامعه در ارتباط با این موضوع ارائه کند و از طرف دیگر مورد سو استفاده نیز قرار نگیرد.
دکتر صفی¬پور با اشاره به اینکه در این حوزه با دو نگاه متفاوت روبرو هستیم گفت: برخی، راه تفریط را در پیش گرفته و اصلا جایگاهی برای فرهنگ و زبان آذربایجان قابل نیستند. دیدگاه افراطی دیگری نیز در مقابل این طیف و مخالف با چنین نگاهی شکل گرفته است که باید در بین این دو نگاه، راه میانه را در نظر داشته باشیم.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: نباید تفسیرهای خود را وارد تاریخ کنیم بلکه باید با استفاده از استدلال¬های منطقی وارد این جریان شده و فارغ از هر گونه ترس، تحقیر و تهدید، در فضای صمیمی مباحث مرتبط و مطرح در این خصوص را مورد بررسی و کنکاش قرار دهیم.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان با بیان اینکه فرهنگها و هویت¬هایی ماندگار خواهند بود که موفق به معرفی و شناساندت پیشینه هویت خود شوند، افزود: هم اکنون هویت ملی و ایرانی ما از فرهنگ¬های بومی متعدد تشکیل شده و این فرهنگ¬های محلی باید در قالب و به نام هویت ملی و ایرانی- اسلامی در دنیا مطرح شوند.
وی اظهار داشت: برای اینکه در دهکده جهانی کنونی حرفی برای گفتن داشته باشیم باید متفکران ما این هویت را قبول کنند و زمانی که آن را باور کردیم، می توانیم گامی در راستای حفظ آن برداریم.
صفی پور با اشاره به اینکه صیانت و حفاظت از فرهنگ در سایه شناخت درست آن است، گفت: در صورتی که به مسائل هویتی توجه درستی نشود و افراط و تفریط در آن 
حاکم باشد، شاهد آسیب دیدن این مولفه مهم و در پی آن آسیب جوان ایرانی خواهیم بود.
این استاد گروه تاریخ ادامه داد: باید فضایی را فراهم کنیم که همه نخبگان فارغ از حواشی به دور یکدیگر جمع شوند و مشکلات و خلاهای موجود در این زمینه را شناسایی کنند.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد آذربایجان شرقی با تاکید بر پرهیز از رفتار و گفتار سمت و سو دار در این خصوص اظهار داشت: در حوزه فرهنگ و زبان آذربایجان نباید به شکل جهت گیرانه حرف بزنیم زیرا در این صورت جریانات انحرافی و تندرو از این فرصت سو استفاده می¬کنند.
در ادامه رحیم نیک بخت مدیر موسسه تاریخ و فرهنگ دیار کهن با ارائه گزارشی از روند تاسیس این موسسه و پاره ای فعالیت های گذشته و جاری آن اظهار داشت: این موسسه سال 91 شروع به فعالیت کرده و محور فعالیتش عرصه¬های مغفول مانده فرهنگ و تاریخ ایران زمین است. حوزه هایی که متولی نداشته و خلاهایی در آن احساس می¬شود.
وی ادامه داد: تهیه مستندهای علمی و تحقیقی درباره ستارخان،شیخ محمدخیابانی و همچنین تحریر کتاب¬های تاریخی و فرهنگی در زمینه تاریخ آذربایجان از جمله فعالیت های این موسسه محسوب می¬شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز همچنین از برگزاری همایش بزرگداشت سردار ملی توسط این موسسه خبر داد و گفت: طی این مراسم سنگ مزار ستارخان در جوار بارگاه حضرت عبدالعظیم حسنی در شهر ری به همت مدیریت موسسه مهدآزادی بازسازی و به شکل قابل توجه و آبرومند احیا می شود.
نیک بخت ادامه داد: دانشجویان ارشد و دکتری در رشته های ادبیات و تاریخ می¬توانند از خدمات علمی این موسسه بهره¬مند و برای چاپ کتاب در زمینه¬های گوناگون از این موسسه حمایت مادی دریافت کنند.
دکتر صدقی مدیر گروه تاریخ دانشگاه تبریز نیز در این مراسم اظهار داشت: تا زمانی که به هویت ایرانی درست و بر حسب واقعیت¬ها نگاه نکنیم، در فهم فرهنگ آذربایجان نیز با مشکل مواجه خواهیم شد.
وی ادامه داد: اگر به تاریخ ایران نگاه کنیم، آذربایجان همواره در وقایع و رخدادهای مختلف این سرزمین پیشقدم بوده به طوری که در دوره ساسانی کانون فرهنگ و در دوره اسلامی، پایگاه گسترش اسلام در حوزه قفقاز بوده و نقش آن در جریان مشروطه و نیزدر دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بر همگان روشن است.
وی ادامه داد: تا زمانی که هویت واقعی آذربایجان شناخته نشود نمی¬توانیم تغییر و تحولات تاریخی آن را شناسایی کنیم.
مدیر گروه تاریخ دانشگاه تبریز در پایان با اشاره به مثلث هویتی آذربایجان خاطر نشان شد: ایرانیت ،فرهنگ بومی منطقه و مذهب تشیع سه ضلع تشکیل دهنده این مثلث هستند که برای حفظ و معرفی آن باید هر سه ضلع را توامان در نظر داشته باشیم.
در بخش دیگری از مراسم محمدرضا ربانی مولف کتاب «پرسش ها و پاسخ هایی درباره تاریخ، فرهنگ و زبان آذربایجان» به ایراد سخن پرداخت و خواستار توجه به تاریخ آذربایجان به طور واقعی و به دور از حب و بعض های سیاسی و احیانا احساساتی شد.
وی با بیان نقش تاثیرگذار آذربایجان در پروسه ملت سازی در ایران،به تشریح و تبیین بخش های مختلف کتاب پرداخت و به پرسش های دانشجویان و محققان حاضر در جلسه پاسخ داد.
آنگاه جلسه پرسش و پاسخ عمومی با حضور مولفان و حاضران برگزار گردید و از این دو کتاب با حضور مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان رونمایی شد.
