الهام علی اف که از ۱۲ دسامبر امسال تنها جاده زمینی بین آرتساخ و ارمنستان را توسط «فعالان محیط زیست» جعلی خود مسدود کرده است، در عوض بخشی از معدن ستک (که تحت کنترل جمهوری باکو قرار گرفته است) ۳ منطقه معادن دیگر را که یکی از آنها قسمت شرقی منطقه مارتاکرت آرتساخ با معدنی به نام کاشن (به آذربایجانی؛ دمیرلی) را به شرکت انگلیسی Anglo-Asian Mining تحویل داده است.
جمهوری باکو همچنین از معادن واگذار شده به Anglo-Asian Mining سود می برَد
لازم به یادآوری است که ۲ منطقه از ۸ منطقه کل تحویل داده به شرکت انگلیسی در خاک آرتساخ قرار دارد. این ۲ معدن مذکور قزلبلاغ (شامل بخشی از منطقه مارتاکرت و بخشی از آسکران) و دمیرلی است که مورد علاقه نه تنها شرکت انگلیسی بلکه خود جمهوری باکو نیز می باشد زیرا دولت و بودجه این کشور هم بر طبق قراردادی باAnglo-Asian Mining (با نام Production Sharing Agreement – توافقنامه تقسیم تولید) سود میبرند.
بر اساس این قرارداد، طرف انگلیسی می تواند حداکثر ۷۵ درصد از درآمد حاصل از فروش مواد معدنی را دریافت کند و مابقی درآمد (حداقل ۲۵ درصد) بین طرفین به شرح زیر تقسیم می شود: وزارت حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی جمهوری باکو ۵۱ درصد، مؤسسه صنعتی انگلیسی – ۴۹ درصد. به عبارت دیگر، حداکثر ۸۷.۷۵ درصد از درآمد حاصل از فروش مواد معدنی متعلق به طرف انگلیسی و مابقی (۱۲.۲۵ درصد) متعلق به جمهوری باکو میباشد.
علاوه بر این، شرکت انگلیسی همچنین ۳۲ درصد مالیات بر درآمد پرداخت میکند.
مؤسسه صنعتی انگلیسی برای اولین بار از مرزهای جمهوری باکو خارج شده است
با وجود این که شرکت Anglo-Asian Mining در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۴ میلادی در لندن تأسیس شده و تا به امروز در آنجا به صورت قانونی ثبت شده است، آدرس فعالیت شرکت در شهر باکو است و علاوه بر این، تا ژانویه سال جاری، این شرکت انگلیسی فعالیت های معدنی خود را منحصراً در جمهوری باکو انجام داده است.
فقط در ژانویه سال جاری Anglo Asian Mining معاملهای را برای به دست آوردن ۱۹.۸ درصد از سهام Libero Copper & Gold Corporation کانادا که در حال اکتشاف ذخایر مس-مولیبدن و مس-طلا در کلمبیا، کانادا و آرژانتین است، تکمیل کرده است.
۴۳ درصد از این شرکت انگلیسی متعلق به مدیران میباشد
در ۲۰ دسامبر سال ۲۰۲۲، ۴۳ درصد از سهام Anglo Asian Mining در اختیار مدیران و افراد مرتبط با آنها متمرکز است.
رضا وزیری
سهامدار اصلی شرکت انگلیسی Anglo-Asian Mining محمدرضا وزیری ۶۹ ساله میباشد – وی صاحب ۲۸.۶۷ درصد است و همچنین رئیس و مدیر کل شرکت میباشد.
یادآور می شود که وزیری در سال ۱۹۹۷ میلادی با شرکت آمریکایی RV Investment Group Services LLC با امضای قراردادی با دولت جمهوری باکو وارد زمینه معادن این کشور شده بود، اما فعالیت عامل خود را فقط از نیمه دوم ۲۰۰۰ توسط شرکت بریتانیایی Anglo Asian Mining Plc آغاز کرده است. لازم به ذکر است که شرکت RV Investment Group Services در سال ۱۹۹۶ در ایالت دلاور آمریکا که “بهشت مالیاتی” این کشور محسوب میشود، تأسیس شده است. طبق وب سایت شرکت Anglo-Asian Mining در حال حاضر شرکت آمریکایی مذکور زیرمجموعه همان Anglo-Asian Mining میباشد.
رضا وزیری تا انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹ از مقامات عالی رتبه در ایران بوده که پس از سرنگونی محمدرضا پهلوی، در آمریکا، بریتانیا و جمهوری باکو ریشه دوانید.
وزیری همچنین مؤسس و رئیس مادام العمر هیئت مدیره اتاق بازرگانی ایالات متحده آمریکا –جمهوری باکو است و طبق وب سایت Anglo-Asian Mining، “بیشتر وقت خود را به توسعه روابط تجاری بین دو کشور اختصاص می دهد”. همان اتاق بازرگانی دارای یک هیئت مشاوران افتخاری است که در آن جیمز بیکر، وزیر امور خارجه سابق، وزیر خزانه داری سابق ایالات متحده آمریکا، جان سنونو، فرماندار سابق نیوهمپشر، هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده و مشاور سابق امنیت ریاست جمهوری عضویت دارند. اتاق بازرگانی همچنین یک هیئت امنایی دارد که الهام عل اف، الین سلیمان اف، سفیر جمهوری باکو در آمریکا، حافظ پاشایف، معاون سابق وزیر امور خارجه جمهوری باکو عضو آن هستند.
در سایت Anglo-Asian Mining نیز ذکر میشود که رضا وزیری در باکو، لندن و واشینگتن اقامت دارد. در مدارک موجود در رجیستری بریتانیا، رضا وزیری به عنوان شهروند آمریکا ذکر میشود، کشور محل اقامت او جمهوری باکو ثبت شده است اما به عنوان آدرس تماس، آدرس ثبت لندن Anglo-Asian Mining ارائه میشود. با این حال، وزیری همچنین در ایالات متحده صاحب خانه است -خانواده او صاحب یکی از عمارتها در شهر بتزدا، مریلند، نزدیک به پایتخت واشینگتن میباشد.
با وجود این، محمد رضا وزیری به ۲۸.۶۷ درصد ثبت شده به نام وی در شرکت انگلیسی اکتفا نمیکند. واقعیت این است که ۳.۵۳ درصد این شرکت متعلق به Limelight Industrial Developments Limited میباشد و از ماه آوریل سال جاری، مالک ذینفع آن یاسمین وزیری لطفی نژاد است. یاسمین هم مربوط به رضا وزیری – ظاهراً از اعضای خانواده وی میباشد. به عبارت دیگر وزیریها ۳۲.۲ درصد شرکت انگلیسی Anglo-Asian Mining را در اختیار دارند.
یاسمین وزیری در صفحه فیس بوک خود در سال ۲۰۱۹ عکسهایی از معدن و کارخانه گدابک و همچنین از شهر باکو منتشر کرده است.
خاندان سنونو
دیگر سهامدار بزرگ شرکت انگلیسی Anglo-Asian Mining که ۹.۳۸ درصد سهام را در اختیار دارد، جان هنری سنونو میباشد که وی همچنین به عنوان مدیر غیرموظف (non-executive director) عضو هیئت مدیره آن است. سنونو -جمهوری خواه- که از طرف پدرش یونانی و لبنانی الاصل و از طرف مادرش یونانی و اسپانیایی است، در سالهای 1983-1989 فرماندار ایالت نیوهمپشر و در سالهای 1989-1991 (در زمان بوش) رئیس کارکنان کاخ سفید بوده است.
علاوه بر این، از سال ۲۰۱۷ فرماندار نیوهمپشر کریستوفر تامس سنونو، پسر سنونو مذکور میباشد. یکی دیگر از ۸ فرزند جان سنونو، مایکل چارلز سنونو که به نوبه خود در حال حاضر رئیس شورای شهر نیوفیلدز در نیوهمپشر است، نیز به عنوان عضو هیئت مدیره Anglo-Asian Mining میباشد. مایکل سنونو همچنین یکی از اعضای هیئت مدیره شرکت کانادایی Libero Copper & Gold Corporation است.
سهامداران دیگر
- خسرو زمانی ۸۰ ساله که ریاست هیئت مدیره این شرکت را برعهده دارد، ۱.۲۴ درصد از سهام Anglo-Asian Mining را در اختیار دارد. زمانی به عنوان مدیر مستقل غیرموظف (independent non-executive director) جزو این هیئت بود. وی به عنوان یک ایرانی با ملیت -که شهروند ایالات متحده است- در سیستم مالی و بانکی از جمله در ترکیه و صربستان سابقه کاری داشته است.
- ۰.۳ درصد شرکت انگلیسی Anglo-Asian Mining متعلق به پروفسور جان منهمیوس از مدرسه سلطنتی معادن لندن است، که وی همچنین به عنوان یک مدیر مستقل غیرموظف عضو هیئت مدیره میباشد. منهمیوس سابقه بیش از ۴۰ سال تحقیقات دانشگاهی و صنعتی در زمینه متالورژی دارد.
وزیری و سنونو، شرکت Ottoman Mining را به Anglo Asian Operations تبدیل کردهاند.
شرکت Anglo Asian Operations Limited مستقر در لندن، شرکت تابعه معدنی دیگر Anglo Asian Mining Plc می باشد. Anglo Asian Operations Limited ۷ ماه زودتر از دومی -Anglo Asian Mining Plc- تأسیس شده است. این امر طبیعی به نظر میرسد، چون شرکتی که در ماه فوریه سال ۲۰۰۴ به ثبت رسیده است، از ابتدا هیچ ارتباطی با محمدرضا وزیری نداشته و با نام متفاوتی -Ottoman Mining Limited- فعالیت داشته است.
ذکر امپراتوری عثمانی در نام این شرکت انگلیسی نشان می دهد که در واقع ارتباطی با ترک ها داشته است. با وجود این، در بین سهامداران بزرگ و کوچک اولیه آن، تنها ۲ نام از ترکها وجود دارد که سهام آنها نیز زیاد نیست.
در ماه ژانویه سال ۲۰۰۵ رضا وزیری و جان سنونو مدیران شرکت Ottoman Mining Limited شدهاند و چند ماه بعد نام این شرکت را به Anglo Asian Operations Limited تغییر داده اند. در حال حاضر، مدیران این شرکت پدر و پسر جان و مایکل سنونو میباشند.
بنابراین، می بینیم که ۲ سهامدار اصلی شرکت انگلیسی علاقه مند به استفاده از معادن طلای منطقه آرتساخ؛ رضا وزیری و خانواده سنونو هستند، که اولین آنها دارای روابط نزدیک با رژیم باکو است و دومی به طور سنتی قدرت زیادی در ایالت نیوهمپشر آمریکا دارد.