از آن دارند که حادثه مهاباد و مرگ اندوهبار خانم «فریناز خسروانی» یک موضوع اجتماعی و عاطفی است که در هر جای دنیا ممکن است رخ دهد. اما متأسفانه به جای مواجهه اجتماعی با آن، گروهی عموماً دور از وطن قصد بهرهبرداریهای سیاسی از آن را داشته و دارند.
واقعیت ماجرای مهاباد از این قرار است: یکی ازفعالان بخش خصوصی که تخصصش فعالیت در حوزه ارتقای سطح استانداردهای هتلها بوده و پیش از این هم با یکی دیگر از هتلهای مهاباد همکاری داشته است، با شادروان خسروانی که در هتل تارا کار میکرده، آشنا میشود. این دو، گفتوگوهای اولیه را به منظور آشنایی بیشتر انجام میدهند تا شاید در آینده منجر به ازدواج شود. همکاران مرحوم خسروانی و حتی مدیر هتل هم از ارتباط این دو و قصد آنها برای ازدواج مطلع بودهاند. فرد متهم هر چند قبلاً متأهل بوده ولی از همسرش جدا شده و در زمان وقوع حادثه مجرد بوده است.
یکشنبه گذشته آقای مولودی، مدیر هتل متوجه حضور مرحومه در اتاق آن کارشناس هتلداری و حوادث پس از آن میشود که در نهایت منجر به تلاش متوفی برای خروج از اتاق هتل شده و پس از تلاش برای استفاده از بالکن طبقه پایین، متأسفانه سقوط و در دم فوت میکند.
بعد از این رویداد اما برخی رسانههای خارجی در سکوت مسئولان استانی و محلی اقدام به برجستهسازی کلیدواژههایی همچون «اقدام به تجاوز»، «خودکشی» و «معرفی متهم به عنوان مأمور دولت و فرد امنیتی» میکنند تا احساسات مردم را تحریک نمایند. درباره ماجرای مهاباد نکاتی قابل طرح است:
1. سؤالی که باید از مسئولان محلی پرسید این است که مشخص نیست با توجه به حجم عظیم اطلاعرسانی غلط در این خصوص آیا رصد این رسانهها در دستور کار استانداری و فرمانداری منطقه قرار گرفته بود؟ آیا با توجه به حجم این برنامهها و اخبار و گزارشها، اهداف و برنامههای مورد نظر شایعهسازان و گروههای هدف آنان بررسی و از پیش کشف شده بود؟
2. از سوی دیگر علاوه بر مسئولیت مسئولان محلی مشخص نیست که چرا رادیو و تلویزیون مهاباد و استان و نیز سایر رسانههای محلی در برابر این وضعیت، سیاست سکوت پیشه کردند و فضا را برای جولان دیگران خالی گذاشتند؟ و برای مقابله با آن موج وسیع چه تدارکی دیده بودند؟
آیا استفاده از نخبگان و معتمدان محلی برای گفتوگوی رسانهای با مردم و روشن کردن اذهان در دستور کار رادیو و تلویزیون مهاباد و آذربایجان غربی و حتی رسانه ملی قرار گرفته بود؟
3. نظر به ساختار شبکههای اجتماعی و مجازی آیا مسئولان استانی و شهرستانی از این ظرفیت برای مقابله با جریانهای غیر مسئول خارج از کشور استفاده لازم را در دستور کار خود قرار دادهاند؟
– تجمع گروهی از مردم و در نهایت آتشسوزی هتل تارا نشان میدهد که چه بسا مدیران محلی غافلگیر شده و کمترین ارتباط را با بدنه کارشناسی و نیز معتمدان و نخبگان بومی برقرار نکرده و نه تنها از این ظرفیت مثبت و اثرگذار بهشکل نهادمند بهرهنبرده، بلکه از آن غافل هم ماندهاند.
مسئولان میتوانستند از ظرفیت رسانههای محلی اعم از مکتوب و مجازی و صدا و سیما استفاده کنند و با اطلاعرسانی درست و بموقع فضا را از جولان رسانههای مغرض خارج سازند. راهبرد مسئولان محلی در مواجهه با این مهم در روزهای پیش از حادثه (تجمع مقابل هتل و آتش زدن آن) میتوانست توأم با تدبیر بیشتری باشد.
4. با این حال و با وجود وارد بودن انتقاداتی به مسئولان، نباید تدابیر هوشمندانه بعدی مسئولان کشوری و محلی را نادیده گرفت. اینکه از سوی مسئولان کلان کشوری و محلی دستور داده شد که هیچ گونه تیراندازی به سمت مردم صورت نگیرد اقدام بسیار دقیق و مدبرانهای بود. برخلاف برخی خبرسازیها و آمارهای نادرست منتشر شده در برخی رسانهها و بخصوص بعضی سایتهای عربی، هیچ فردی در این حادثه کشته نشد. تعدادی زخمی شدند که ناشی از زد و خورد بوده است. تعدادی از زخمیها هم از نیروهای انتظامی هستند.
با وجود انتشار اطلاعاتی در این باره طی روزهای بعد، رسانههای بیگانه همچنان اصرار دارند که موضوع «خودکشی» یا «قصد تجاوز» را برجسته نمایند چرا که بخشی از این رسانهها که چه بسا حامی و مروج گروههای شبهنظامی و خشن خارج از کشور هستند در بین مردم نفوذ کلامی ندارند و به دنبال فرصت هستند تا از طریق ابزارهای غیراخلاقی و غیرمسئولانه و بی توجه به واقعیتها دست به تحریک نوجوانان و جوانان بزنند. ممکن است در مدت کوتاه موفقیتهایی را هم نصیب خود کنند و بتوانند تعدادی معدود از نوجوانان و جوانان هیجانزده را تحریک کنند اما در بلندمدت خطای محاسباتی بسیار بزرگی مرتکب شدند. همچنان که در روزهای گذشته هم خانواده متوفی و هم صاحب هتل توضیحات روشنگرانهای دادند که نشان میدهد رابطه بین این دو شخص عادی و گفتوگو با هدف انجام ازدواج بوده است. خسارات وارد شده به هتل بزرگ و زیبای شهر، آتش زدن هتل و غارت اشیای درون آن از جمله السیدیها و سایر لوازم حتی قاشق و چنگالها پدیدهای نیست که بتواند در بلندمدت برای این دست از گروهها اعتبار کسب کند. به سخنی دیگر، تلاش غیرمسئولانه و غیراخلاقی برخی برای پخش شایعههای نادرست و تحریک جوانان برای آتش زدن هتل تارا نه تنها دستاوردی برایشان نداشت بلکه موجب شد تا ماهیت توسعه ستیز این دست از جریانها بیش از گذشته روشن شود.
5. در این میان نخبگان و فعالان مدنی و شخصیتهای علمی و برجستگان مهاباد هم در این فضا هوشمندانه عمل کردند و تحت تأثیر هیجانات و فضاسازیهای رسانهای قرار نگرفتند و خود این موجب شد طبقه متوسط و اصلی شهر در مقابل هتل حضور نداشته باشند. باید امیدوار بود که دستگاههای انتظامی، امنیتی و قضایی نسبت به جوانان و نوجوانانی که تحت تأثیر هیجانات وارد این جریان شدند و شاید خطاهایی مرتکب شدند با سعه صدر برخورد کند.
در حال حاضر از مطالبات اصلی فعالان و نخبگان مهاباد برگزاری دو کنفرانسی است که قرار است هفتههای آینده در این شهر برگزار شود. یکی همایش بینالمللی درباره جذب سرمایهگذاری خارجی در مهاباد است و دیگری همایش بزرگداشت فردوسی. برگزاری این دو برنامه از پیش تعیین شده با همکاری فرماندار و استاندار نشان از استقرار امنیت و شکست بدخواهان مهاباد است. فراموش نکنیم که مهاباد در نوروز گذشته پذیرای 100 هزار گردشگر بوده است و قابلیتهای مختلف این شهر گرانقدر ایران در حوزههای صنعتی، توریستی، کشاورزی در حال شکوفایی است و بی جهت نیست که بدخواهان درصدد ناامن جلوه دادن این منطقه هستند با همه این خبرسازیها و فضاسازیها، مهاباد امن است و زندگی عادی در آن جاری است. این حادثه نشان داد مردم فرهیخته و آگاه مهاباد بویژه نخبگان و شایستگان مهابادی با دوراندیشی و آگاهی راه را بر بدخواهان این ملک سد خواهند کرد. اینک نوبت مسئولان است که با تجلیل از این هشیاری، راه را بر مشارکت هر چه بیشتر این دست از نخبگان در اداره کشور و منطقه بگشایند و از ظرفیتهای آنان در راه آبادانی کشور بهره بیشتری گرفته شود.