اندیشههای سیاسی مدرن به جهان اسلام، نخبگان مشرقزمین در پی در انداختن طرحی نو در جوامعشان برآمدند. احمد آقایف از جمله پرتکاپوترینِ این روشنفکران بود که فعالیتهای سیاسی و مطبوعاتی او نه تنها در زادگاهش قفقاز بلکه در ترکیه و ایران نیز اثرگذار بودند.
منادیان و نظریهپردازان ملیگرایی ایرانی قلمداد نمود بعدها به یکی از بنیانگذاران و فعالان سرشناس جنبش تُرکگرایی بدل گشت. با وجود نقشآفرینی احمد آقایف در تحولات فکری و سیاسی جمهوری آذربایجان و ترکیه و همچنین پیوندهای او با ایران و روشنفکران ایرانی، زندگی و آثار او در قیاس با سایر روشنفکران همعصر وی چندان مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته است. «از جامعه ایرانی تا میهن ترکی» به قلم دکتر علی کالیراد، پژوهشگر تاریخ معاصر ترکیه، نخستین تکنگاری است که به زبان فارسی در مورد احمد آقایف (آقااوغلو) به رشته تحریر در آمده است. این اثر در قالب پنج فصل، دورههای مختلف زندگی احمد آقایف در روسیه تزاری، فرانسه، عثمانی و جمهوری ترکیه را مورد بررسی قرار میدهد و میکوشد ضمن ارائه روایتی خواندنی از دگرگونیهای فکری او طی زندگی هفتادسالهاش، به واکاوی گوشهای از فرآیند نوگرایی و نوسازی در خاورمیانه بپردازد. کتاب «از جامعه ایرانی تا میهن ترکی» با پیشگفتاری از کاوه بیات به تازگی توسط «شرکت نشر و پژوهش شیرازه کتاب با همکاری پردیس دانش» به چاپ رسیده است.
مشخصات کتابشناسی این اثر به شرح ذیل است:
کالیراد، علی. از جامعه ایرانی تا میهن ترکی: زندگینامه فکری و سیاسی احمد آقایف 1939-1869. تهران: پردیس دانش، ۱۳۹۲.