حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین الملل، در پاسخ سؤال خبرنگار روزنامه «وقایع اتفاقیه» درباره نقش ایران در بحران دوباره زنده شده قره باغ می گوید: سیاست جمهوری اسلامی از ابتدای آغاز بحران قره باغ بر بی طرفی مثبت متکی بوده است، چراکه ایران با هر دو کشور همسایه شمال غربی روابط دوستانه و نزدیکی دارد.
به گزارش وب سایت خبری و تحلیلی آذری ها ، بهشتیپور میافزاید: ایران بدون درنظرگرفتن عوامل ایدئولوژیک هم با ارمنستان مسیحی رابطه مستحکمی دارد و هم با جمهوری باکو هم مذهب، بنابراین در تلاش است تا تنشی بین این دو کشور ایجاد نشود.
این کارشناس مسائل بینالمللی با بیان اینکه ایران در سالهای اولیه دهه 70 نیز نقش مثبت خود را در این بحران نشان داد میگوید: تلاشهای ایران در مقطعی حتی به امضای توافق نامهای در تهران نیز انجامید، اما احزاب آذری با اقدامات خود باعث ملغی شدن آن شدند. به گفته وی، بیطرفی مثبت ایران به معنای بیتفاوتی نیست بلکه تهران سعی کرده برای استقرار ثبات در منطقه ضمن عدم مداخله به نفع یک طرف جنگ ، بر تلاش های میانجیگرانه خود در راستای حفظ امنیت و ثبات در منطقه قفقاز جنوبی بیفزاید.
در همین ارتباط بهشتیپور خاطرنشان کرد: ثبات و امنیت ارمنستان و باکو و بطور کلی منطقه راهبردی قفقاز بر کشور ما بسیار تأثیرگذار است، بههمیندلیل نیز به محض آغاز تنشها بین ایروان و باکو، وزیر دفاع ایران با همتایان آذری و ارمنی به صورت تلفنی وارد گفتوگو شد.
علاوهبراین محمد جواد ظریف نیز به عنوان وزیر خارجه تلاش کرد با گفتوگوهای تلفنی با طرف ارمنی و مذاکرات با همتای آذری در رامسر و نیز سفر به باکو برای شرکت در اجلاس فوری وزرای خارجه ایران ، روسیه و جمهوری باکو مانع از گسترده شدن بحران شود.
از دید این کارشناس مسائل بینالمللی، ایران بر حسب ضرورتهای امنیت ملی خود نمیتواند نسبت به تنش در قفقاز جنوبی بیتفاوت باشد.
بهشتی پور با اشاره به نشست سهجانبه روز سه شنبه در رامسر بین وزرای خارجه ایران، ترکیه و جمهوری باکو و تأثیرپذیری آن از بحران قرهباغ نیز میگوید: هرچند ایران و ترکیه دارای دیدگاههای مختلفی در قبال بحران قرهباغ بوده و هستند اما بدون شک ترکیه نیز علاقهمند به بیثباتی در قفقاز جنوبی نیست.
به گفته بهشتیپور با وجود موضع رسمی آنکارا درحمایت از جمهوری باکو اما ترکیه مایل نیست با بیتفاوتی از کنار افزایش تنشها درمنطقه راهبردی قفقازبگذرد. بهشتیپور در ادامه تصریح کرد: نشست روزسه شنبه وزرای خارجه ایران، جمهوری باکو و ترکیه در رامسر و نشست آتی وزرای خارجه ایران، جمهوری باکو و روسیه در باکو میتواند موجبات نزدیکی دیدگاهها و تلاش برای رفع تنشها بین همسایگان را فراهم کند.
بهشتیپور با اشاره به سابقه مثبت نقش ایران در رفع تنش بین جمهوری باکو و ارمنستان، بیان کرد: هرچند پیشترطرف جمهوری باکو از میانجیگری ایران استقبال نمیکرد اما اکنون شرایط فرق کرده است، چرا که روابط باکو با تهران درسال های اخیرب ا تحولات مثبتی همراه بوده است. وی میافزاید : جمهوری باکو در شرایط کنونی مجبور است نقش ایران و روسیه را در نظر بگیرد، چراکه در صورت پشتیبانی تهران و مسکو از ایروان شرایط ناگواری برای باکو ایجاد خواهد شد.
وی همچنین معتقد است: بعید نیست نشست آتی باکو که با شرکت وزرای خارجه سه کشور ایران، جمهوری باکو و روسیه برگزار خواهد شد ، با طرح های ابتکاری از جانب ایران و روسیه راه حلی جامع و عملی برای برونرفت از شرایط بیثباتی منطقه ، به باکو و ایروان ارائه شود . در این صورت می توان امیدوار بود که این بحران که بیش از یک چهارم قرن بطول انجامیده است به پایان خود نزدیک شود.
روزنامه وقایع اتفاقیه روز چهارشنبه شماره 96 صفحه 2 هجدهم فروردین 1395