حامد میرزاحسینی: بر اساس یکی از سندهای ویکی لیکس در سال 2007 طی گفتگوی بین وزیر خارجه پیشین جمهوری باکو با ماموران اطلاعاتی امریکا (سیا) مباحثی در خصوص سیاست انرژی جمهوری باکو، سیاست خارجی ایران و شرایط داخلی آن مطرح شده بود. گزارش این گفتگو از سوی سفارت ایالات متحده در باکو به سیا، وزارت دفاع،سازمان های امریکایی مرتبط با انرژی و … فرستاده شده بود.
المار محمداف، وزیر خارجه سابق جمهوری باکو در دیدار با دنیل یرگین، رئیس EnergyOff, Cambridge Engery Research Associates در تاریخ 22 ژوئن 2007 گفت که فکر میکند ترکمنستان در تلاش برای نزدیکی به غرب برای تنوع بخشی به مشتریان جهانی گاز خود است. جمهوری باکو حاضر به مذاکره با ترکیه برای همکاری در ترانزیت این گاز با محوریت شرکت سوکار است. او که برای نخستین بار در دو سال اخیر به ایران سفر کرده بود، میگفت وضع اقتصادی از زمان خاتمی بدتر شده اما دولت احمدینژاد مملو از مومنان واقعی است.
محمداف: ملیّت ایرانی در بصورت ذاتی در وجود هر ایرانی قرار دارد و این موضوعات نمیتواند تهدیدی علیه آن باشد. برخی ایرانیان، جمهوری باکو را بخشی از ایران میدانند و با نگاهی محافظهکارانه آن را استانی متعلق به ایران حساب میکنند.
محمدیاروف که اخیرا برای شرکت در کنفرانس دریای کاسپین به ایران سفر کرده بود میگوید وضع اقتصادی در زمان خاتمی بهتر بود و الان در زمان احمدینژاد خیلی جالب نیست و معلوم هم نیست که آیا منشا این اختلال مربوط به تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل باشد. اما او میگوید افرادی که هماکنون در قدرت هستند بسیار مصمماند و به آنچه انجام میدهند باور دارند.
او میگوید: مذاکره کنندگان ایرانی موضوع پایگاه راداری «قَبَله» را پیش کشیدند و من هم گفتم «برنامه هستهای ایران صلحآمیز است. چرا باید با موضوع قبله مخالفت کنید؟» او گفت ایران فکر میکند که آمریکا، راه حل پوتین را درباره قبله نخواهد پذیرفت. او در پاسخ به سوال دکتر یرگین گفت فکر نمیکند که پوتین پیش از ارائه راه حل قبله به ایران اطلاع داده باشد. زیرا پوتین احترامی برای ایران قائل نیست و صرفا بعنوان یک ابزار به آن نگاه میکند.
محمدیاراف تاکید کرد که خود روسها نیز تصور نمیکنند که آمریکاییها با راهحل آنها در مورد قبله موافقت کنند و این فرصتی برای آمریکا است که رسما به کنار مرز روسیه بیاید.
او معتقد است که دولت ایران پر از افرادی است که به سیاست خارجی و سیاست هستهای خود ایمان دارند. آنها حتی به این مساله رنگ ملیگرایانه نیز دادهاند. او در پاسخ به دکتر یرگین در مورد آثار تنوع دیدگاههای سیاسی،جناجی و قومی در ایران گفت و آثار آنها بین ایرانیان،گفت: « ملیّت ایرانی در بصورت ذاتی در وجود هر ایرانی قرار دارد و این موضوعات نمیتواند تهدیدی علیه آن باشد».
محمداف ادامه داد : ایران در سیاست خارجی به استراتژی خود برای جدا کردن روسیه و چین از هر اجماع در سازمان ملل علیه ایران ادامه خواهد داد.
یرگین پرسید آیا ایران موفقیتهای جمهوری باکو را بعنوان تهدید برآورد میکند؟ محمدیاراف پاسخ داد که در ایران 30 میلیون آذری زندگی میکنند که معادل 40 درصد جمعیت کشور میشود و بنابراین ایران تا حدی جمهوری باکو را بعنوان تهدید تلقی میکند. برخی ایرانیان، جمهوری باکو را بخشی از ایران میدانند و با نگاهی محافظهکارانه آن را استانی متعلق به ایران حساب میکنند. جمهوری باکو نفوذ بالایی در ایران دارد اما در مقابل ایران چنین نفوذی ندارد. جمهوری باکو با ایران تبادلات اقتصادی دارد. ایران در صدور بنیادگرایی دینی خود به جمهوری باکو ناکام بوده است. اگر بخواهیم صادقانه بگوییم، نفوذ جمهوری باکو در ایران بیشتر از نفوذ ایران در جمهوری باکو است.