خلاصه: در جلساتی جداگانه میان سناتور براونبک با اعضای هیات مدیره اتاق بازرگانی آمریکا و جمهوری آذربایجان، پاشایف (معاون وقت وزیر خارجه) و چند نماینده پارلمان در تاریخ بیستم فوریه 2008، همه آنها معتقد بودند که باکو باید روابطش را با آمریکا عمیق‌تر کند. آنها معتقد بودند که جمهوری باکو از هر قدمی برای لغو بخش 907 قانون حمایت از آزادی، لغو محدودیت‌های تجاری جکسون-ونیک، حضور بازرگانی پررنگ‌تر آمریکا در جمهوری آذربایجان و حمایت سیاسی آمریکا از خط لوله جدید ترانس-کاسپین استقبال خواهد کرد. سناتور براونبک با اشاره به استقبال عمومی از آکادمی دیپلماتیک جمهوری آذربایجان گفت زمان آن فرا رسیده تا قانون استراتژی راه ابریشم را تعقیب کرده و آمریکا و جمهوری آذربایجان روابط سیاسی، نظامی، اقتصادی و بازرگانی خود را گسترش دهند. سناتور براونبک همچنین به پاشایف، معاون وزیر خارجه گفت که الهام علی‌اف و عبدالله دوم اردن را برای رقم زدن “معامله بزرگ” که موجب افزایش سطح روابط دوجانبه آمریکا و جمهوری آذربایجان خواهد شد، تشویق کرده است.
در دیدار سناتور براونبک با حافظ پاشایف، معاون وزیر خارجه ، براونبک خلاصه دیدارش با علی‌اف را درباره اثرات بسیار عمیق و مثبت “معامله بزرگ” در روابط آمریکا و جمهوری آذربایجان را شرح داده و از وی خواست تا از معامله بزرگ که با بازدید الهام علی‌اف و عبدالله دوم اردن از کنگره آمریکا محقق خواهد شد، حمایت کند.
سناتور براونیک نظر پاشایف را درباره برنامه اتمی ایران پرسید. پاشایف بدلیل تاثیرات منفی احتمالی جنگ علیه ایران بر جمهوری آذربایجان، مخالف اقدام نظامی بود. او می‌گوید نارضایتی داخلی در ایران در حال افزایش است و بزودی رژیم فعلی را سرنگون می‌کند.
سناتور براونبک در شامی که توسط سفارت ترتیب داده شده بود، با برخی نمایندگان پارلمان جمهوری آذربایجان دیدار کرد. میهمانان دعوت شده صمد سیداف، نماینده حزب حاکم “آذربایجان نوین” (Yeni Azerbaijan) و رئیس کمیسیون روابط خارجی پارلمان باکو، نماینده مستقل اما طرفدار دولت گولتکین حاجی‌یوا، نماینده مستقل عاصم ملازاده و نماینده حزب اپوزسیون مساوات، نصیب نصیب‌لی بودند. سناتور براونبک با اشاره به قانون 1999 استراتژی راه ابریشم گفت: جمهوری آذربایجان “دروازه منطقه” است و لازم است تا این دروازه همواره “باز” باشد. نمایندگان از اینکه سناتور براونبک “دوست جمهوری آذربایجان” است از وی قدردانی کردند.
ملازاده با اشاره به موقعیت سخت ژئو-استراتژیک جمهوری آذربایجان گفت: ایران از جمهوری آذربایجان “متنفر” است زیرا باکو به ارزش‌های انسانی و دمکراتیک بها می‌دهد. حاجی‌یوا [نماینده پارلمان] به آذری‌های ایران اشاره کرد و گفت آنها از هرگونه حقوق فردی، مالی و فرهنگی محروم هستند.
نصیب‌لی که سفیر اسبق باکو در ایران است گفت جمهوری آذربایجان هنوز شانس این را دارد که یک الگوی دمکراسی قدرتمند و سکولار در منطقه باشد اما من به این موضوع بدبین هستم زیرا “ما زمان تصمیم‌گیری‌های مهم درباره اینکه درآمدهای نفتی را کجا خرج کنیم از دست داده‌ایم.” او جمهوری آذربایجانِ کنونی را از جهت سرازیر شدن سریع ثروت به کشور با ایران دهه 1960 و 70 میلادی مقایسه کرد و گفت: بزرگترین اشتباه شاه در سیاست‌های داخلی کشور بود. سیداف گفت که “حسادت” ایران به جمهوری آذربایجان برایش قابل درک است اما نگران است که اگر جمهوری آذربایجان نتواند “دمکراتیزه” شود، “به دیگران باج خواهیم داد.”
سیداف گفت روسیه و ایران تلاش دارند در جهت منافع خود تا جمهوری آذربایجان را در تنگنا قرار دهند و ما باید “درباره همسایگان خود با دقت عمل کنیم.” سیداف گفت: روسیه تلاش کرد تا اسلام رادیکالی وهابی را در کشور ما تقویت کند و متاسفانه آمریکا اطلاعی از این مسائل ندارد. روسیه در حقیقت از هیچ ایدیولوژی‌ای حمایت نمی‌کند بلکه هدفش بی‌ثبات کردن جمهوری آذربایجان است.
ملازاده در این دیدار از آمریکا خواست تا از ارزش‌های دمکراتیک درون جمهوری آذربایجان حمایت کند و کنش‌های خود را نیز مبتنی بر منافع ملی آمریکا کند. او گفت سرمایه‌گذاری آمریکا در خط ریل باکو-تفلیس-قارص بدلیل فشار لابی ارمنی‌ها قطع شده است. سیداف و حاجی‌یوا تاکیدا از آمریکا خواستند تا “از امنیت جمهوری آذربایجان دفاع کند” تا آنها راحت‌تر بتوانند گامی به سمت دمکراسی بردارند. حاجی‌یوا گفت آمریکا با این سه مورد می‌تواند پشتیبانی‌اش را از باکو نشان دهد: 1. قطع کمک مالی به ناگورنو قرا‌باغ (آرتساخ) 2. الغای بخش 907 قانون حمایت از آزادی 3. الغای محدودیت‌های تجاری جکسون-ونیک علیه جمهوری آذربایجان.
او همچنین ادامه داد: “ملت من غرب را انتخاب کرده است. اما ما منتظر موضع صمیمانه شما هستیم.” سناتور براونبک گفت: من به الهام علی‌اف گفته ام تا به همراهی عبدالله دوم اردن به کنگره آمریکا آمده و در آنجا حمایت قوی‌تری را برای جمهوری آذربایجان جلب کنند.
https://wikileaks.org/plusd/cables/08BAKU251_a.html
