نشست سه جانبه روسای جمهور دو کشور قفقاز جنوبی به همراه روسیه در سوچی برگزار شد. در پایان این نشست بیانیه ای سه جانبه منتشر شد که به نظر میرسد در راستای آرامش بیشتر منطقه دستکم در وضع اعلامی است. با توجه به تنش های اخیر در دو هفته گذشته در مناطق تماس بیانیه اخیر چند وضعیت را تجویز میکند.
پیش از این ایروان از حضور در نشست سه جانبه نهم نوامبر سال جاری خودداری کرده بود. روسیه نیز اعلام کرده بود که تعیین حدود مرزهای بین دو کشور میتواند از طریق نقشه های قدیمی آغاز دهه 1920 ممکن باشد. اما در بیانیه نشست اخیر هیچ سند قطعی در خصوص چگونگی تعیین مرزها امضاء نشد و صرفا بر ثبات مرزی، لزوم تعیین سریع حدود و …اشاره شد. در خصوص کریدور موسوم به زنگزور که الهام علی اف و رجب طیب اردوغان نیز مکررا بر باز شدن آن تاکید میکردند، هیچ اشاره ای صورت نگرفت و مانند توافق نامه نهم نوامبر بر باز شدن مسیرهای حمل و نقل تاکید گردید.
از نکات مهم این بیانیه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– رفع انسداد کلیه ارتباطات اقتصادی و حمل و نقل در منطقه گفتگوی کردیم.
– تاکید بر سهم مهم نیروهای حافظ صلح روسیه در تثبیت وضعیت و تضمین امنیت در منطقه اشاره کردیم.
– تعیین حدود مرز سیاسی بین دو کشور و تاکید بر اینکه برای تعیین مرزهای آینده آنها با کمک مشورتی فدراسیون روسیه بنا به درخواست طرفین صورت گیرد.
– فدراسیون(روسیه) قرار است همه روابط اقتصادی و حمل و نقل در منطقه را گشایش دهد. ما بر لزوم راه اندازی هر چه سریعتر پروژه های خاص برای بازگشایی ظرفیت های اقتصادی منطقه تاکید کردیم.
آنچه پیش از همه در این بیانیه آشکار است، تاکید بر هژمونی روسیه در منطقه و قرار طرفین بر آن است. در این بیانیه از تعیین وضعیت حقوقی قراباغ کوهستانی سخنی به میان نیامده همچنین موضوع اسرای ارمنی که مورد تاکید ایروان است نیز مسکوت مانده است. از طرف دیگر، در خصوص ایجاد کریدور ارتباطی به معنایی که مورد تاکید باکو- آنکارا است نشانه ای نیست.