کتاب دولت جان و دل: گزارشی از تاریخ ایران
The Empire of Mind: A History of Iran
نوشته مایکل آکسورثی
در ایران با عنوان کتاب امپراتوری اندیشه : تاریخ ایران با ترجمه شهربانو صارمی و از سوی نشر ققنوس منتشر شده است.
نویسنده در این کتاب تلاش میکند به معرفی خلاصهای از تاریخ ایران برای خوانندگان عام بپردازد و برخی تناقضها و تضادها از منظر تاریخی را توضیح دهد. همچنین مراحل آغازین توسعه و تحول فکری و فرهنگ ادبیات ایران را تشریح و تاثیر گستردهی آن را نهتنها در خاورمیانه، آسیای مرکزی و هند، بلکه در سراسر جهان بررسی میکند. کتاب حاضر در هفت فصل تدوین شده است. «ریشهها: زرتشت، هخامنشیان، یونانیان»؛ «بیداری ایرانیان: اشکانیان و ساسانیان»؛ «اسلام و گسترش آن: عربها، ترکها و مغولها – چیرگی دوبارهی ایرانیان بر علوم اسلامی، تصوف و شعر»؛ «تشیع و صفویه»؛ «سقوط صفویان، نادرشاه، فترت قرن هجدهم و آغاز حکومت قاجارها»؛ «بحران در پادشاهی قاجار، انقلاب مشروطیت، و به قدرت رسیدن خاندان پهلوی» و «سلسلهی پهلوی و انقلاب اسلامی» عنوان فصلهای کتاب است.
بخشی از کتاب:
«تاریخ ایران آکنده از خشونت و حادثه است، تاخت و تازها، فاتحان، جنگها و انقلابها. چراکه ایران تاریخی طولانیتر از بیشتر کشورها دارد و از بسیاری از آنها بزرگتر است، چیزی بیش از یک اتفاق ساده. اما تاریخ ایران بیش از اینهاست. دینها، عوامل موثر، جنبشهای فکری و اندیشهها بسیاری چیزها را در ایران و همچنین خارج از ایران و گوشه و کنار دنیا تغییر داده است. امروز ایران باز خواهان توجه است و موقعیت جدید سوالهایی جدید مطرح میسازد: آیا ایران قدرتی مهاجم است یا قربانی؟ آیا ایران از دیرباز توسعهطلب بوده است یا منفعل و دفاعی؟ آیا تشیع ایران اهل سکوت و رضاست یا خشونت و انقلاب؟ تنها تاریخ میتواند به این سوالها پاسخ گوید. ایران یکی از کهنترین تمدنهای دنیاست. این سرزمین از همان آغاز از متفکرترین و پیچیدهترین تمدنهای دنیا بوده است. جنبههایی در تمدن ایران وجود دارد که به نحوی تقریبا زندگی هر انسانی را روی کرهی خاکی تحتالشعاع قرار داده است. اما چگونگی این اتفاق و اهمیت کامل این تاثیرات غالبا ناشناخته و فراموش شده است… این سرزمین از همان آغاز از متفکرترین و پیچیدهترین تمدنهای دنیا بوده است. جنبههایی در تمدن ایران وجود دارد که به نحوی از آنها تقریباً زندگی هر انسانی را روی کره خاکی تحتالشعاع قرار داده است. کتاب حاضر در هفت فصل: ریشهها، بیداری ایرانیان، اسلام و گسترش آن، تشیع و صفویه، سقوط صفویان، بحران در پادشاهی قاجار و سلسله پهلوی و انقلاب اسلامی نگاهی تازه به تاریخ معاصر ایران دارد.»