
سی و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در حالی روزهای پایانی خود را میگذراند که در بخش بینالملل ۳۲ کشور به صورت حضوری در داخل نمایشگاه به عرضه کتابهای خود میپردازند.
در نمایشگاه امسال کشورهایی مانند افغانستان، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان، کرهجنوبی، آلمان، روسیه و … حضور دارند و به گفته حسین صفری، مدیر اجرایی سی و سومین نمایشگاه کتاب تهران، به چند غرفه در بخش بینالملل تذکر داده شده است.
نکته قابل تأمل اما در اینجا این بوده است که در غرفه باکو تصاویر نظامی گنجوی، شاعر بزرگ ایرانی به چشم میخورد که در چندین جلد کتاب به زبان آذربایجانی به معرفی این شاعر پرداخته شده است. بنا به گزارش میدانی باشگاه خبرنگاران جوان، دو نفر از اهالی باکویی که در این غرفه حاضر بودهاند، نظامی گنجوی را شاعری ترکزبان معرفی میکنند. ادعای آنها این است به دلیل محل تولد نظامی در گنجه، (شهری که اکنون تحت حاکمیت باکو است و در گذشته جزئی از ایرامزمین بوده) این شاعر به دولت باکو تعلق دارد.
نماینده جمهوری آذربایجان در این غرفه که مدعی است فارسی نمیفهمد از پاسخ به خبرنگار درباره تبلیغ این شاعر در باکو سر باز میزند و مانع فیلمبرداری از داخل غرفه میشود.
یکی از این بازدیدکنندگان این غرفه که اهل است در پاسخ به خبرنگاران میگوید: خود شاعر هم خود را ترکزبان معرفی میکند. اگرچه در گذشته این شاعر در خاک ایران بوده است. این شاعر شاعری بینالمللی است که به زبانهای مختلف شعرش ترجمه شده و همه دنیا میتوانند ادعا کنند که این شاعر به آنها تعلق دارد؛ چراکه شعرهایش انسانی است و جنبه نژادپرستانه ندارد!
این فرد در اظهارات مشوش و با استناد به بیتی جعلی که جریان پانترکیسم به نظامی گنجوی نسبت داده است میگوید: «ما به هموطنان خود این شاعر را شاعر بینالمللی معرفی میکنیم و بر روی این شاعر تعصب نداریم. اگرچه گنجوی شعرهایش را به فارسی نوشته، اما به این دلیل که شرایط زمانه اقتضا میکرده است. در شعر معروف نظامی گنجوی آمده است: مرا پدر اندر پدر ترک بود.»
در مقابل اما حسین صفری، مدیر اجرایی سی و سومین نمایشگاه کتاب تهران، بدون اشاره به تبلیغات ضدفرهنگی غرفه باکو، گفته است، ما از تصاویر نظامی گنجوی در غرفه جمهوری آذربایجان رونمایی کردیم و ادبیات وجه مشترکی دارد که هرکسی میتواند علاقهمندی خود را به آن نشان دهد. نظارت و ارزیابی غرفهها به شورای نظارت سپرده شده و روزانه گزارش غرفهها ارسال میشود.
به گفته صفری، اگر تخلفی در غرفهای مشاهده شود قطعاً با آن برخورد خواهد شد. تا به الان غرفههای بخش بینالملل تخلفی را مرتکب نشده اند و فقط تذکر دریافت کردند که بابت فعالیتهای اجرایی بوده است و تخلف محتوایی در این غرفهها مشاهده نشده است.
گفتنی است پیش از این مسئول غرفه جمهوری آذربایجان در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در گفتگو با ایسنا، ضمن تأکید بر اینکه فارسی میداند، اظهارات نامربوطی درباره نظامی گنجوی داشته است.