پایگاه اینترنتی شورای امور بین‌المللی روسیه، مقاله‌ای به قلم ایگور ماتیو و یگیا تاشجیان درباره روابط روسیه و ایران در سوریه منتشر کرده است. به گفته این نویسندگان، عملیات نظامی روسیه در اوکراین مباحث گسترده و ژرفی را درباره روابط روسیه و ایران در سوریه ایجاد کرده است. تحلیلگران غربی و اسرائیلی پیش‌بینی می‌کنند با مشغله روس‌ها در اوکراین، حضور نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران در سوریه گسترش خواهد یافت. بنابراین، پیش بینی می‌شود که کل مناسبات روسیه-ایران در پرونده سوریه دگرگون شود.
با وجود گزارش‌ها حاکی از انتقال پایگاه‌های نظامی به ایران و حزب‌الله، مقامات روسیه مکرر اعلام کرده‌اند که قصد خروج نیروهای خود از سوریه را ندارند.
با این حال، کارشناسان معتقدند بحران اوکراین خلاء سیاسی-نظامی در سوریه پدید آورده که به وسیله ایرانیان پر می‌شود. جز این اگر باشد، خروج نیروهای روسیه از سوریه می‌تواند پیامدهای خوفناکی مانند آنچه از خروج آمریکا از افغانستان پدید آمد، ایجاد کند.
برای جلوگیری از این بحران، دو گزینه اصلی وجود دارد. یا روسیه با توجه به منافعی که در کنترل بندرهای لاتاکیا و تارتوس در مدیترانه دارد، دیگر محدودیتی برای گسترش نفوذ نظامی ایران در سوریه و نقش اصلی تهران در بازسازی اقتصادی سوریه پس از جنگ داخلی ایجاد نکند؛ یا اینکه همکاری خود با ترکیه در شمال و اسرائیل در جنوب را تقویت کرده تا از گسترش نفوذ ایران جلوگیری کند.
در گذشته، نقش اصلی روسیه در سوریه سبب تحدید دامنه فعالیت‌های ایران می‌شد آن هم به واسطه شراکت «موازنه‌بخش» روسیه با اسرائیل و همکاری رقابتی آن کشور با ترکیه که موجب جلوگیری از جنگی عمده در سوریه می‌شد.
با آنکه همکاری ایران و روسیه از ۲۰۱۵ در حمایت از دولت اسد در جنگ با اسلام‌گرایان پابرجا بوده است، این همکاری هم دستاوردهایی داشته هم چالش‌هایی. ایران به انگیزه ایدئولوژیکی وارد سوریه شد و سوریه با انگیزه پراگماتیستی. در طول جنگ، روس‌ها تلاش کردند که از مقابله میان اسرائیل و ایران به رغم بمباران مناطق نظامی ایرانیان در سوریه توسط اسرائیل، جلوگیری شود. با توافقی که مسکو با اسرائیل و ایالات متحده کرده بود، کوشید از دسترسی ایران به مناطق مرزی اسرائیل نزدیک درعا جلوگیری سازد و نفوذ تهران را به شرق سوریه محدود کند. از سوی دیگر، با آنکه ایران با دولت‌های عربی حاشیه خلیج فارس روابط گرمی نداشت، روس‌ها به آن دول نزدیک شده و مثلث قطر-روسیه-ترکیه را برای پیشبرد فرایند صلح سوریه ایجاد کردند.
به نظر نویسندگان، آینده روابط روسیه-ایران در سوریه را باید متأثر از عوامل مهم منطقه‌ای و بین‌المللی در نظر گرفت از جمله:
-سطح تنش نظامی میان ایالات متحده و روسیه در سوریه
-تنش‌زدایی میان ایران و ایالات متحده که وابسته به برنامه هسته‌ای ایران و لحاظ دغدغه‌های [متحدان آمریکا] در منطقه است.
-گفتگوهای مهم میان اسرائیل و روسیه. اگر اسرائیل حمایت خود را از کی‌یف تقویت کند، مسکو مدارای کمتری در سوریه با اسرائیل خواهد داشت.
-هر سه نوع روابط فوق‌الذکر در آینده قابل پیش‌بینی با یکدیگر پیوند دارند. سناریوهای محتمل در سوریه وابسته به توافق قدرت‌های غربی با روسیه بر سر اوکراین است. در صورت این توافق، مسکو وضعیت موجود روابط میان اسرائیل و ایران را حفظ می‌کند. در غیر این روسیه روابط فعلی خود با اسرائیل را در عین گسترش همکاری با ایران پیش می‌برد. برای تهران، موضوع مذاکرات با غرب به ویژه ایالات متحده در شیوه رفتارش در منطقه اهمیت دارد، نه موضوع اوکراین.
