می‌بردند در ماه‌های اخیر بر شدت مظلومیت آنان افزوده شد و برخی گروه‌های مذهبی بودایی در سایه حمایت‌های سیاسی دولتمردان این کشور و سکوت مجامع بین‌المللی سیاست تبعیض نژادی و مذهبی را در پیش گرفتند.
آمارهای مختلفی از میزان آسیب‌های وارده به مسلمانان میانمار همینطور تعداد کشته شدگان فاجعه اخیر در رسانه‌های منتشر شده که برخی از این آمارها قابل اطمینان نیست اما آنچه که مسلم است و قرائن و اخبار رسمی حکایت از آن دارد، اعمال خشونت و ستم فراوان در مورد مسلمانان میانمار و افزایش جانباختگان مسلمان این حادثه خونین است.
درد آورتر اینکه شنیده شد برخی از قربانیان این حادثه ایرانیانی هستند که دو قرن پیش اجداد آنان از شیراز، کاشان، بهبهان و یزد به برمه مهاجرت و تشیع و مهر و محبت اهل بیت را در میان ساکنان برمه ترویج کرده‌اند. گشت و گذاری در بین شیعیان و آداب و رسوم آنان نشان می‌دهد که بسیاری از آنان همچنان بر حفظ هویت و اصالت ایرانی خود تاکید دارند و در ترویج زبان فارسی می‌کوشند.
شیعیان میانمار اقلیتی بین 20 تا 30 هزار نفر از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. علاوه بر ایرانیان مهاجر، بخشی از شیعیان میانمار را هندیانی شامل می‌شوند که بعد ازجنگ جهانی دوم به این کشور آمده‌اند و در شهرهایی چون رانگون، ماندلای، آماراپورا، تانگ چی، تانگو، پروم، ساندوی ،مالمین، میک چی مستقر شدند. شیعیان در این کشور وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند و عمدتاً به مشاغلی چون دریانوردی، دوره گردی، رانندگی و … می‌پردازد و تعداد کمی از آنها نیز تاجر و وکیل و پزشک هستند.
مرکز تجمع شیعیان بیشتر در مساجد و امام بارگا‌ه‌ها و حسینه‌هایی است که محل تجمع آنان برای برپایی مراسم عزاداری ایام محرم است و در چنین محافلی است که برخی از آداب و رسوم ایرانی از جمله خواندن برخی از مراثی و مدایح به زبان فارسی و دیوارپوش‌های سیاه مزین به اشعار شاعران پارسی گو رواج و رونقی دارد. مضاف به اینکه بواسطه همجواری با برخی از بوداییان برخی از آداب و رسوم آنان هنگام حضور در امکان مذهبی مانند سوزاندن مواد خوشبو کننده نیز دیده می‌شود.
مسجد مغول شیعه در پروم، مسجد شیعه مندلی، مغول مسجد در شهر آماراپور، مسجد مغول در شهر مولمین، مسجد مغول در تونگو، امام بارگاه جعفری، انجمن عبدی ،امام بارگاه کاشانی، آستانه حضرت عباس، امام بارگاه هزارچراغ، امام بارگاه عمارت طاووس در شهرهای رانگون و مندلی، حسینیه شیرازی شهر آماراپورا، امام بارگاه شهر مولمین از جمله مراکز حضور شیعیان میانمار برای انجام اعمال و مراسم مذهبی است.
به رغم اینکه شیعیان این کشور بطور محسوس از فقر آموزش‌های اسلامی رنج می‌برند اما در عین حال باید توجه داشت که توجه و تاکید آنان در برگزاری مراسم مذهبی مثل عزاداری در ماه محرم و برپایی مجالس جشن و سرور در سالروز تولد پیامبر بزرگوار اسلام و نیمه شعبان و میلاد امام جعفر صادق (ع) عامل مهمی برای پیوند شیعیان میانمار با یکدیگر است.
شیعیان این کشور در کنار فعالیت‌های مذهبی، در گذشته تلاش‌هایی را برای رسیدن به یک نظم تشکیلاتی انجام دادند . آنان در 1909 میلادی یک باشگاه ورزشی به نام انجمن دوستی ایرانی تاسیس کردند . در همین سال گروهی از ایرانی‌ها انجمنی به نام اتحادیه جوانان ایرانی ایجاد کردند. مدتی بعد فعالیت این انجمن گسترده‌تر شد و عنوان اتحادیه ایرانیان به خود گرفت. در 1914 گروهی دیگری از شیعیان نیز انجمن اثنی عشری برمه را تاسیس کردند.
در کنار مردان، زنان شیعه میانمار نیز با راه اندازی برخی مراکز و انجمن‌ها گام‌هایی برای ترویج و اشاعه فرهنگ شیعی برداشتند. انجمن فاطمیه در رانگون، مرکز مطالعات اسلامی رانگون و فعالیت مذهبی در حسینیه علی اکبر این شهر از جمله اقدامات زنان شیعی میانمار است.
علاوه بر شیعیان اثنی عشری، برخی از گروه‌های شیعی دیگر نیز در میانمار فعال هستند که از جمله می‌توان به جریان مذهبی جولیا مسلم اشاره کرد. اجداد این جریان مذهبی، هندو بودند که از چند نسل گذشته به اسلام گرویدند. از جمله اعتقادات آنان مخالفت با وهابیت، احترام به پنج تن آل عبا و شرکت در مراسم عزاداری و فاتحه خوانی است.
بودا مسلم نیز از دیگر گروه‌های مذهبی هستند که قرابت نزدیکی با اسماعیلیان دارند و جمعیتی نزدیک به دو هزار نفر ر ا تشکیل می‌دهند. اینان در برخی از مراسم شیعیان اثنی عشری شرکت می‌کنند و روابط خوبی با آنان دارند.
جنایات سیاستمداران و بوداییان در حق مسلمانان میانمار امر تازه‌ای نیست. از سال‌های پیش بارها و بارها صدای مظلومیت مسلمان این کشور بلند بود اما ظاهراً کمتر گوش شنوایی برای شنیدن این فریادها در میان سیاسیون کشور وجود داشت. به نظر می رسد که در چنین شرایطی ضمن اینکه اعلام نظر و اتخاذ مواضع در حوزه رسانه‌ای و رسمی مناسب است اما کافی نیست و برای دفاع از حقوق پایمال شده مردم مسلمان میانمار باید اقدامات موثرتر انجام داد.
منابع:
1- ادیان و مذاهب میانمار، چو امین او، طلوع، شماره 10 و 11، 1383
2- حسین مفضلی، میانمار(برمه)، انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ اول، 1373، ص 25
3- مسلمانان میانمار، علی پوریا، کوثر فرودین 1379، شماره 37
4- محرم، عامل پایداری شیعه در جنوب شرقی آسیا، محمد علی ربانی، فرهنگ و هنر، چشم انداز ارتباطات فرهنگی، اسفند 1384، شماره 21
5- روزنامه جمهوری اسلامی، شماره 2480، 66/9/24
منبع: ایران آباد
