نفوذ زبان و ادبیات فارسی در قلمرو عثمانی

نفوذ زبان و ادبیات فارسی در قلمرو عثمانی

در سده‌های بسیار، زبان شیرین فارسی و فرهنگ گران‌مایۀ ‌ایران بر بخش بزرگی از جهان متمدن قدیم سروری و سرافرازی داشت و از کرانه‌های اقیانوس اطلس تا اقیانوس کبیر و از فرغانه تا بغداد و از دهلی تا قسطنطنیه و سرانجام از سنگاپور تا اسپانیا زبان اهل ادب و ذوق…

ظهور و سقوط فرقه دموکرات

ظهور و سقوط فرقه دموکرات

فرقه دموکرات آذربایحان سازمان تجزیه‌طلب دست‌نشانده هدایت‌شده از سوی اتحاد جماهیر شوروی به قصد جداسازی آذربایجان از ایران، و درنهایت الحاق آن به خاک اتحاد شوروی، در طول سالهای ۱۳۲۴-۱۳۲۵ ش / ۱۹۴۵-۱۹۴۶ م، پس از جنگ جهانی دوم. این حزب به رهبری سید جعفر پیشه‌وری حدود یک سال و…

یادگار زریران، متنی حماسی از ایرانشهر کهن

یادگار زریران، متنی حماسی از ایرانشهر کهن

«یادگار زریران» متنی بازمانده به زبان پهلوی است و کهن‌ترین تعزیه‌نامه و نمایشنامه ایرانی به شمار می‌آید. آثار بازمانده به زبان پهلوی ساسانی را معمولا ًبه دو دسته متون دینی و غیر دینی تقسیم می‌کنند. گرچه در همه این آثار که بدان نام ادبیات پهلوی زردشتی نیز داده‌اند، هاله‌ای از…

«ریو اردشیر»: شهر نویسندگان در ایران باستان

«ریو اردشیر»: شهر نویسندگان در ایران باستان

(۱) محمود فاضلی بیرجندی: «ریو اردشیر» از شهرهایی است که اردشیر ساسانی بنا نهاد. مارکوارت، ویرانه ‌های این شهر را نزدیک بوشهر کنونی دانسته. (ایرانشهر در جغرافیای بطلمیوس / ص 46). ابن بلخی این شهر را «ری شهر» نامیده و نوشته که شهرکی است بر کنار دریا، (فارس‌نامه. تصحیح دکتر…

خردورزی و دین‌داری اساس هویت ایرانی در شاهنامه

خردورزی و دین‌داری اساس هویت ایرانی در شاهنامه

شاهنامۀ فردوسی مهمترین و برجسته ترین اثر ادبی بازمانده از دوره ای است که می توان آن را عصر باززایی فرهنگی ایرانیان دانست . دورۀ سامانیان، دوره‌ای است که در آن به احیا و تداوم فرهنگ و هویت ایرانی، بیشتر از گذشته، اندیشیده می شود و تلاش هایی در این…

نظری به آرامگاه شاه عباس کبیر در کاشان و مدارک تاریخی آن

نظری به آرامگاه شاه عباس کبیر در کاشان و مدارک تاریخی آن

این مقاله تحقیقی دربارهٔ اصالت آرامگاه شاه عباس بزرگ در کاشان است که در سال ۱۳۴۳، در شماره ۲۴ مجله هنر و مردم به قلم پژوهشگری به نام حسن نراقی نگارش شده است. یكی از مظاهر رشد و آثار شایستگی ملل اصیل و كهنسال دنیا آنست كه همواره از تجلیل…

ریچارد فرای و روایت پیوستگی فرهنگ ایرانی

ریچارد فرای و روایت پیوستگی فرهنگ ایرانی

مقاله‌ای پژوهشی از حلیمه جعفرپور نصیرمحله و محسن معصومی سال ۲، شمارۀ ۱، بهار ۱۳۹۶  مقدمه مفهوم فرهنگ را به علت وسعت و گستردگی مفهومی‌اش نمی‌توان به آسانی تعریف کرد. به اعتقاد ادوارد برنت تایلور (Edward Burnett Tylor, 1832-1917)، مردم‌شناس انگلیسی،”فرهنگ مجموعۀ پیچیده‌ای از دانش‌ها، باورها، هنرها، اخلاقيات، حقوق، آداب و…

شش کتیبهٔ فارسی در دربند داغستان

شش کتیبهٔ فارسی در دربند داغستان

شش کتیبهٔ فارسی در دربند داغستان آناهیتا شاهرخی مقدمه قفقاز سرزمینی کوهستانی، افسانه‌ای و زیباست که در محدودهای به وسعت 400 هزار کیلومتر مربع از شرق، کرانه‌های غربی دریای مازندران و از غرب به کرانه‌های شرقی دریای سیاه محدود میشود. از جنوب با شمال غربی ایران و شرق ترکیه همسایه…

تبیین رابطه مدیریت محلّی با ساختار سطح ملّی در دولت‌های متمرکز:مطالعه موردی ترکیه

تبیین رابطه مدیریت محلّی با ساختار سطح ملّی در دولت‌های متمرکز:مطالعه موردی ترکیه

چكيده سازمان‌دهی سیاسی فضا در جهان امروز اهمیت زیادی پیدا کرده است. در سطح تقسیمات کشوری و تفویض اختیار به مناطق به دلیل اقتضائات دیوانی و سیاسی، حکومت‌ها ناچار از سازمان‌دهی‌های جدیدتر با توجه به شرایط خود شده‌اند. درنتیجه این تحولات به‌تدریج ساختارهای جدیدی برای مدیریت فضا شکل گرفت که…

نظریه تاریخ تُرک و زبان خورشید: خوانشی گفتمانی از هویت ملّی کمالیستی

نظریه تاریخ تُرک و زبان خورشید: خوانشی گفتمانی از هویت ملّی کمالیستی

طرح مسئله مسئله هویت و هویت تاریخی کانون اصلی این پژوهش است. مسئأله هویت تاریخی، نقشی بنیادین در تصوری که جوامع از «خود» دارند برعهده دارد؛ چراکه کنش‌های اجتماعی و سیاسی، تحت تأثیر مبحث هویت شکل می‌گیرد. تغییر تصور انسان‌ها در باب هویت خویش، موجبات تغییر در باورها و کنش‌های…